Şehirler Güneydoğu Asya'da ekonomik büyümenin motorlarıdır. Ancak, şehirleşmenin en hızlı temposu, pek çok şehirin, bir nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli barınma, altyapı ve hizmet sağlamak için mücadele etmesine neden oldu. Şimdi bu konuların bazılarını ele alabilecek akıllı teknolojiler olgunluğa ulaştı. McKinsey Global Enstitüsü'nden (MGI) yapılan son araştırmalar, dünya çapında akıllı şehirlerin veri ve dijital teknolojileri altyapı ve hizmetlere dahil ettikleri gerçeğini vurguladı ve sonuç olarak bununda somut yaşam kalitesini iyileştirdiğini gösterdi. Güneydoğu Asya'daki  bu çalışmalar, bölgedeki şehirlerin belirli kamusal sorunları çözmek ve şehir ortamını daha iyi hale getirmek daha yaşanabilir, sürdürülebilir ve üretken olabilmesi için verileri, dijital araçları ve akıllı çözümleri daha iyi kullanabileceklerine daha odaklanmış bir sonucu ortaya koyuyor.
MGI, akıllı şehirlerin bölge için bir bütün olarak önemli bir etkisi olabileceğini keşfetti. Bulguları arasında:

* Akıllı çözümler yıllık olarak 270.000 kilotonluk sera gazı emisyonunu ortadan kaldırabilir.

* Trafik kazaları, yangınlar ve cinayetler için her yıl 5.000 kişinin hayatını kaybetmesi hareketlilik çözümleri, suç önleme ve daha iyi acil müdahale yoluyla kurtarılabilir.

* Akıllı trafik ve transit çözümleri, yıllık işe gidip gelme zamanlarında 8 milyon insana kadar tasarruf sağlayabilir.

* Kentsel nüfus için akıllı sağlık çözümlerinin dağıtımı, bölgenin hastalık yükünü (erken yaşta kaybedilen yaşam sürelerini ve aynı zamanda sakatlıkla kaybolan hayatları) 12 milyon azaltabilir; bu da yalnızca genel yaşam beklentisini uzatmakla kalmaz, aynı zamanda da yıllarca iyi bir üretken ve sağlıklı bir hayatı ortaya koyar.

* İş ve işe alım için daha verimli ve üretken ortamlar yaratarak, Güneydoğu Asya yaklaşık 1,5 milyon iş ekleyebilir.

* Konut sakinleri, akıllı çözümlerin daha iyi konut seçeneklerine ve daha düşük enerji faturalarına katkıda bulunduğu için yılda 16 milyar dolar tasarruf edebilir.

Ek E1;


Güneydoğu Asya'da zaten bir faaliyet ve yenilik dalgası var. 

Hindistan bu dalganın en iyi örneklerinden birisi.



Gelişmekte olan pazarlarda kentleşmenin zorluklarıyla mücadele: Hindistan'dan dersler makalesinde Hindistan'ın akıllı şehir programının sınırlı fonlarla kitlesel kentleşmeye hazırlanmak için çalışan şehirler için yol haritası anlatılmaktadır. (Ocak 2018- Suveer Sinha)

Önümüzdeki 15 yıl içinde, Hindistan'daki kırsal bölgelerden ülkenin şehir merkezlerine yaklaşık 200 milyon insan taşınacak. Bu devasa büyüklük, neredeyse Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık'taki mevcut nüfuslara eşit olacak.

Hükümet verilerine göre, önümüzdeki 20 yıl içinde, artan nüfus taleplerine ayak uydurmak için Hindistan'ın şehirlerinin 1.2trilyon $'lık sermaye fonuna ihtiyaç duyacağıda tahmin edilmekte. Ancak fonlar sınırlı ve bu sınırlı fonlarla Hindistan akıllı şehir programı kapsamında, her şehir için sorunlarını belirledi. 

Hindistan genelinde farklı şehirler, mobilite, yönetişim, su, enerji, güvenlik ve katı atık yönetimini en üst temalar olarak seçti. Örneğin, Pune mobilite ve suyu ana şehir teması olarak seçerken, Bhubaneshwar akıllı şehir operasyonlarını seçti. Ve şehirlerin çoğu, asıl kaygılarını belirlemek için bölge sakinleriyle yoğun bir şekilde çalışma yaptı.

Program, daha sonraki süreçte vatandaşlarla iki yönlü iletişimin sürdürülmesine de bağlı olarak destek sağlanması gerektiğini ortaya koymaktadır. 

Planlama kalitesini artırmak ve yenilikçi finansman kaynaklarını teşvik etmek için rekabetin kullanılmasının önemli olduğu göz önüne alındığında;
Akıllı Şehirler Misyonu, her şehir tarafından sunulan proje tekliflerine dayalı olarak şehirlere fon sağladı. Şehirler arasındaki rekabet, belirli hedefleri ve kaynakları tanımlayan yüksek kaliteli geri dönüşlerle sonuçlandı ve vatandaşların daha önceden ifade ettikleri öncelikleriyle uyumlu hale getirildi. Her şehre hükümetten tohum sermayesi verilirken, bu tohum sermayesi ile planlarını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyulan para arasındaki uçurumu kapatmak için yenilikçi finansman kaynakları bulmaları teşvik edildi. 

Bu kaynak fikirler arasında arazi para kazanma, kamu-özel ortaklıkları ve gelişim ücretleri gibi diğer gelir kaynakları yer alıyordu.

Teknoloji ve ötesinin düşünülmeside;
Hindistan'ın akıllı şehir geliştirme çabalarının birincil itici gücü iken, hükümet aynı zamanda şehirleri gelişmeyi daha gerçekçi düşünmeye teşvik ediyor. Her şehir, nispeten küçük bir alanda (yaklaşık 1000 dönümlük) su erişimi, katı atık yönetimi ve açık alan gibi temel altyapı sorunlarını ele alarak yaşam standartlarını iyileştirmek için bir plan hazırladı. Örneğin Kochi, su yollarında birbirine bağlı yedi kilometrekarelik araziyi güçlendirmek için bir plan tasarladı. Bu plan, açık alanların yenilenmesi ve yenilenmesi ve sanitasyon, su ve atık yönetimi gibi temel kamu hizmetlerinin dahil edilmesini içeriyordu.

Bu yaklaşım üç yönlü bir etkiye sahipti: Vatandaşlar ve şehir yetkilileri, ilk kez, daha yüksek bir yaşama kabiliyeti elde etmek için nispeten küçük bir alanın nasıl geliştirilebileceğini ve yeniden canlandırılabileceğini hayal ettiler;

Daha küçük boyutlardan bakıldığında, bu kaynakların planlanması için finansman kaynakları daha erişilebilir bir duruma geldi.

Temel sorunları göz önünde bulundurarak hızlı-kazan projeleri üzerinde hızla hareket etmenin önemi de büyük;
Bu bağlamda, Hızlı-kazan projeleri tanımlamak ve hızlı bir şekilde yürütmek, ivme kazanmak ve vatandaşların güvenini kazanmak için kritik öneme sahiptir. Hindistan'da, önde gelen şehirler, şehir yaşam alanlarını yeniden canlandırma, sokakları yeniden tasarlama ve akıllı park etme veya entegre şehir uygulamaları gibi teknolojileri kullanma gibi bir dizi hızlı-kazanç projesini belirledi ve uyguladı. Bu şehirler aynı zamanda, 7/24 su kaynağının sağlanması gibi daha büyük, uzun vadeli stratejik projelere öncelik vermiş ve bu tür projelerin uygulanmasının daha uzun süreceği bilgisiyle ilerlemeye başlamıştır.

Bu hızlı kazanma stratejisinin bir örneği Pune'de oynanmıştır. Liderler, hızlı bir şekilde kazanmayı amaçlayan bir misyon oluşturma misyonuna, yani kent merkezlerini canlandırmak için sağlık, mutluluk ve refahı teşvik etmek için mevcut varlıkları aktif hale getiren kamusal alanlar yaratmaya başladılar.

Şehir, güvenliği ve yürüme kabiliyetini geliştirmek içi sokaklarını yeniden tasarladı ve altı önemli bileşeni bir araya getiren ve yaratan bir akıllı öge projesi aracılığıyla vatandaşlara çoklu kullanım imkanlarını getirdi:

1. Parklar, hastaneler ve diğer kamusal alanlar gibi stratejik konumlardaki Wi-Fi etkin noktaları

2. Hava kalitesi ve ses kirliliği gibi kritik parametreleri izlemek için çevresel sensörler 

3. İletişim ve halkın bilinçlendirilmesi için hem genel hem de acil durum mesajlarını yayınlayan kamu duyuru sistemleri

4. Vatandaş güvenliğini artırmak için acil müdahale sistemi

5. Mesajları, uyarıları ve şehir güncellemelerini yayınlamak için şehir genelinde yerleştirilmiş elektronik ekran kartlarını dağıtan bir değişken mesaj sistemi

6. Akıllı şehir operasyonlarını tek bir merkezden izlemek ve yönetmek için tüm bu unsurların verilerini özümseyen ölçeklenebilir bir komut ve kontrol merkezi.

Bu arada, otobüs altyapısını geliştirmek ve metro projesini başlatmak için çalışarak uzun vadeli hareketliliğe odaklanmanın ana konusu da gözden geçirildi.

Finansman hakkında bütünsel düşünüldüğünde de;
Birçok şehir, akıllı şehir planını finanse etmek için yenilikçi fikirler ortaya koydu.

Örneğin, Bhubaneshwar, toplam akıllı şehir planı maliyetinin 70 milyon dolar'ın yarısından fazla miktarı kapsayan 42 milyon doları toplamak için yedi kamu-özel ortaklık projesi kurdu. 

Akıllı Şehirler Misyonu aynı zamanda şehirleri hem fonlama hem de işletme modeli açısından düşünmeye teşvik etti. Örneğin, Pune elektrik otobüslerinin işletilmesinde, otobüs filosu genişledikçe ve gelir elde etmeye başladığında işletme ve bakım boşluklarını finanse edecek olan gelirde elde edilmiştir.

Bir ortaklık yaklaşımıyla tedarikçi katılımını sağlamak olarak projelere bakıldığında;
Birçok akıllı şehir projesi, büyük yatırımcıları çekmeyen nispeten küçüktür. Ve Hindistan'da, bu projelerin bir kısmı ilk defa ortaya konuluyor.

Örneğin, Hindistan'da veya bir başka gelişmekte olan pazarda sofistike bir trafik yönetim sisteminin uygulanması, gelişmekte olan pazarların farklı bir ulaşım karışımına sahip olma eğiliminde olduğunu ortaya koyduğunda, örneğin, çok sayıda iki tekerlekli scooter ve motosiklet gibi. Böyle bir durumda, çözümlerin satıcılarla bulunması ve oluşturulmasına yönelik bir ortaklığa sahip olmak önemlidir, böylece bu çözümler gelişen pazar bağlamında gerçekten etkilidir.

Bu vb. dijital yaşamı da içeren akıllı şehir uygulamaları evinden bir araca binmek ve yolculuk için çıkmış vatandaş için, veriye dayalı yolculuk planlama, akıllı trafik sistemlerini gerektirdiği gibi veri odaklı afet risk değerlendirmesi, gelişmiş yapım teknikleri, enerji tüketimini yönetmek için otomasyon sistemleri ve daha fazlasını da içermelidir.

Akıllı şehir uygulamalarında başarıya ulaşmak için, düşük gelirli zorlu bütçe seçenekleriyle karşı karşıya kalan şehirler, özel sektör inovasyonu içinde ham bilgi sağlayan açık veri portalları oluşturarak ilerlemeyi sağlamak tarafında, en yeni teknolojiler üzerinde uygulamaya öncelik vermek zorunda kalacaklardır.

Akıllı şehirler, Güneydoğu Asya'daki şehirlerin kamu-özel sektör ortaklıklarına nasıl yaklaştıklarının parametrelerini değiştirmektedir. Raporda, kamu yararına katkıda bulunmanın yollarını arayan ve şehir yaşayanları için tercihleri genişleten özel sektör şirketlerinin Güneydoğu Asya'da önemli pazar fırsatları bulabileceği belirtilmektedir. 

MGI, akıllı mobilite uygulamalarının 70 milyar dolara kadar değer yaratabileceğini tahmin ederken, yapılı çevreyi daha akıllı hale getirme fırsatlarının 25 milyar dolardan fazla olabileceğini tahmin ediyor.

Güneydoğu Asya bu yeni araçları kullanarak büyümeyi yönetmek ve kentsel çevrenin daha verimli çalışmasını sağlamakta başarılı olursa, yüz milyonlarca kişiye daha iyi bir yaşam kalitesi sunabilir.

Bu makalenin dayandığı tartışma metni, Smart cities in Southeast Asia (Güneydoğu Asya'daki Akıllı Şehirler) dosyasından faydalanılarak ve Singapur'un Yaşanabilir Kentler Merkezi ile işbirliği yapılarak , World Cities Summit 2018 (Dünya Şehirleri Zirvesi 2018) için McKinsey Global Institute tarafından hazırlanmıştır.



Bu rapor gözönüne alınarak Türkiye'ye bakıldığında hangi şehirlerimiz Akıllı Şehir olmaya aday ve bu çalışmalar hangi yönde ilerlemektedir sorusunu sorduğumuzda cevabımız şu şekilde olabilir:

* Karaman'da Türk Telekomun birçok Akıllı Sistem altyapı uygulamaları.
* Antalya'da Kepez bölgesinde yapılan Akıllı Kentsel Dönüşüm-Akıllı Binalar-Akılllı Altyapılar-Akıllı Ulaşım Uygulamaları.
* Denizli'de Akıllı Sulama dahil 15 tane uygulama.
* Konya ve Kayseri'de Akıllı Aydınlatma-Bisiklet Yolları Uygulamaları.
* Karaman'da Akıllı Kavşak-Akıllı Otopark Uygulamaları
* Urfa'da Akıllı Kavşak-Akıllı Otobüs (Wi-Fi, usb şarj üniteleri, smart ekranlar, yolcu bilgilendirme)-Mobil Akıllı Durak (Nereden nereye uygulaması, NFC kart bakiye, otobüsüm nerede, mesafeye göre farklı tarife, kavşak sayım kameraları dinamik sistem, fiber altyapı)-City kart (havuz vs. kullanım) Uygulamaları, Transit 2015 Uluslararası Ulaşım Teknolojileri Sempozyumu ve Fuarı'nda Hizmet Kalitesi Ödülü Almıştır.
* Manisa'da Akıllı Durak-Akıllı Otopark-Akıllı Çocuk Parkı-Akıllı Sayaç-Kiosk Cihazları-Android ve İOS Uygulamaları-Ücret Toplama Sistemi-Araç İçi Bilgilendirme Sistemi-Güzergah Takip Sistemi-Araç İçi Kamera Sistem Uygulamaları
* Samsun'da Akıllı Durak-Akıllı Otopark-Akıllı Çocuk Parkı-Akıllı Sayaç-Kiosk Cihazları-Android ve ios Uygulamaları_Ücret Toplama Sistemleri-Araç İçi Bilgilendirme Sistemi-Güzergah Takip Sistemi-Araç İçi Kamera Sistemi-Akıllı Teleferik-Akıllı Parometre Uygulamaları
* Elazığ'da Elektrikli Toplu Taşıma ve Akıllı Atık Değerlendirme Uygulamaları.
* Beyoğlu'nda Akıllı Ekonomi Uygulaması.
* İstanbul'da İsbak tarafından uygulanan yukarıda belirttiğimiz bir çok uygulama ve Akıllı Güvenlik Uygulamasından bahsedilebilir.
* Van,Kars ve Hatay (Antakya'da Akıllı Bilet-İskenderun'da Sahil Şeridin'de Akıllı Aydınlatma) başta olmak üzere birçok il ve ilçelerde Akıllı Sistem tabanlı uygulamalardan bahsedilebilir.

Ayrıca belki de en önemlisi Akıllı Kent kapsamında fikir üretimi için İstanbul Başakşehir'de (farklı kentlerde de benzeri düşünülen)”LIVING LAB” denilen Kuluçka Merkezi açılmıştır.   

Kaynaklar :
1.Tartışma Metni: Smart cities in Southeast Asia, McKinsey Global Institute Temmuz 2018
Yazarlar : Jonathan Woetzel , Diaan-Yi Lin , Mukund Sridhar ve Su-E Yap

2. Makale: Combating the challenges of urbanization in emerging markets: Lessons from India 
 Ocak 2018- Suveer Sinha

3. ASİS A.Ş, BİGES A.Ş.

Katkıları için Hüsnü BAYSAL'a teşekkürler.