Yeni düzenlenen ve 14.2.2011 tarihli 27846 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 6102 no lu Türk Ticaret Kanunu iş hayatını adeta disiplin altına alacak. Temmuz 2011 de uygulamaya geçecek olan kanunun da bir takım tartışmalara neden olacak maddeler günlerdir basında veya çeşitli platformlarda tartışılıyor. Yeni hazırlanan yasanın mutlaka uygulama da aksayabileceği maddeleri olacak. Bu genel olarak  hep olmuştur. İş ve Ticaret hayatı yeni kanunda yapılması gereken düzeltmeleri merakla beklemektedir.

Yeni Türk Ticaret Kanunu da esas alınan konu işletmenin özellikle şirketlerin yönetimlerinin politikası, hissedarlarının haklarını ve sermayelerini koruma becerilerinin sağlanması, işletmelerle mali ticari ilişkiye girecek yurt içi  ve yurt dışı işletme, kişi ve kurumların daha bilinçli davranmalarını sağlayacak. Yeni yasa ile işletmeler uluslararası raporlama standartlarını da uygulamaya elverişli hale getirilecek.  

Şirketlerin Bilançoları adeta karne olacak. Şirketler şeffaf hale gelip gerek finansal ilişkilerini gerek ticari ilişkilerin de hem maliyet azaltacak hem de  güvenirlikleri dolayısı ile daha verimli olacak, performansını artıracak. Peki şimdiye kadar nasıl gidiyordu diye bir soru gelir insanın aklına. Tabi ki düzensiz denetimsiz değildi. Şimdi eskiye nazaran daha detaylı ve kurallı olarak uygulanacak. Bir revizyon, reform yapılıyor diye düşünmekte fayda var.

Şirketler internet aracılığı ile kendilerini tanıtıyor ürünlerini reklamını yapabiliyorlar. Bunun yanında yeni yasa ile mali durumlarını gösterir  Bilançolarını da yayınlamaları gerekecek. Bu konu da işletmelerin her bilgilerini detaylı açıklanmasının şirket mahremiyetinin korunması dolayısı ile genel kavramda düzenlenmelidir.

Şirketler Bastırdıkları Fatura, ve benzeri diğer kağıtlar da şirketin genel durumunu gösteren özet bilgilerin yer aldığı verileri belirtme  zorunluluğu yer alıyor. Daha önceleri şirketlerin özellikle kaşelerin de sermaye yapısının da yer aldığı bilgiler uygulamada vardı.    

Şimdi daha açıklayıcı özet bilgiler, yönetim kurulun da belirtileceği  veriler yazılacak.

Yeni kanunla genelleştirilen bir konuda Denetim ile ilgili. Bu konu da kanun maddesi gerekli açıklamayı yapıyor.

 ‘’MADDE 397-

(1) Anonim şirketin ve şirketler topluluğunun finansal tabloları denetçi tarafından, uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim Standartlarına göre denetlenir. Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da denetim kapsamı içindedir.

(2) Denetçinin denetiminden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu düzenlenmemiş hükmündedir.

(3) Şirketin ve topluluğun finansal tabloları ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporunun sunulmasından sonra değiştirilmişse ve değişiklik denetleme raporlarını etkileyebilecek nitelikteyse, finansal tablolar ile, birinci fıkra çerçevesinde yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu yeniden denetlenir. Yeniden denetleme ve bunun sonucu, raporda özel olarak açıklanır. Denetçi görüşünde de yeniden denetlemeyi yansıtan uygun eklere yer verilir’’ denilmektedir. Böylece şirketlerin denetlenmesi  bir anlamda daha güvenilir olduğu izlenimini yaratacak.

Yeni yasada ticari defterlerde dikkat çeken bölümlerden biri. Bu konuda da yasa maddesi gerekli açıklamayı yapmıştır. Madde hükmünü aynen aktarıyorum.

‘’MADDE 64-

(1) Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle malvarlığı durumunu, Türkiye Muhasebe Standartlarına ve 88 inci madde hükümleri başta olmak üzere bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenebilmelidir.

(2) Tacir, işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür.

(3) Ticari defterler, açılış ve kapanışlarında noter tarafından onaylanır. Kapanış onayları, izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar yapılır. Şirketlerin kuruluşunda defterlerin açılışı ticaret sicili müdürlükleri tarafından da onaylanabilir.  Açılış onayının noter tarafından yapıldığı hâllerde noter, ticaret sicili tasdiknamesini aramak zorundadır. Türkiye Muhasebe Standartlarına göre elektronik ortamda veya dosyalama suretiyle tutulan defterlerin açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları ile bu defterlerin nasıl tutulacağı Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca bir tebliğle belirlenir.

(4) Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterler de ticari defterlerdir.

(5) Yevmiye, defteri kebir ve envanter defteri dışında tutulacak defterler Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından bir tebliğ ile belirlenir’’

İşletmelerin yönetimleri ve ilgili birimleri, akademisyenler harı harıl yeni Türk Ticaret Kanunun ve getirdiği standartların uygulanması ile ilgili çalışmalar ve seminerler toplantılar yapıyorlar. Şirketleri Temmuz ayında uygulamaya girecek şekilde hazırlanması için görüş alış verişinde bulunuyorlar. Bu geçiş sürecinin taraflar arasında uyumlu olarak yapılması taraftarıyım.