Ozan Koltuk -
Ziyaret Gün ve Saatleri: Pazartesi günleri, Ramazan ve Kurban bayramlarının ilk günleri ile 1 Ocak günü hariç her gün saat 10:00 - 18:00 arası.
Girişler ücretsizdir
Türkiye İş Bankası, Atatürk'ün emri ile kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk bankası olarak, ülkenin iktisadi, toplumsal gelişimine, çağdaşlaşma serüvenine paralel, bu süreci aydınlatacak geçmişiyle tarihimizde önemli kesitleri ortaya koyacak birikime sahiptir. Müze, Cumhuriyet'in iktisadi yapısının yoktan var edildiği dönemlerde Türkiye İş Bankası'nın üstlendiği rolleri, ülke gelişimine katkısını, kurumsal yapısının oluşumunu, toplumla olan hizmet ve sosyal anlamdaki iletişimininin 85 yılını geleceğe bakan vizyonuyla sunmaktadır.
Türkiye İş Bankası, kuruluşundan bugüne kurumsal tarihinin tüm aşamalarını içeren on binlerce belge, nesne, film ve fotoğraftan oluşan koleksiyonuyla müzesini ziyarete açtı. Kurgu ve metin yazımlarını Prof. Dr. Zafer Toprak’ın, müze kurgu ve tasarımını Burçak Madran’ın ve video kurgu ve enstalasyonlarını Çağdaş Arpaç’ın üstlendiği müze, İş Bankası’nın Eminönü’ndeki Yenicami Şubesi’nin tarihi binasında oluşturuldu.
Türkiye İş Bankası’nın Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye’nin ekonomik ve sosyal hayatında üstlendiği önemli rolü zengin bir arşivin ışığında gözler önüne seren müze ziyaretçilerden büyük ilgi görüyor. Türkiye İş Bankası Müzesi, Türk bankacılık tarihinin tüm evrelerini yansıtan ve Cumhuriyet dönemi sosyal hayatından izler sunan zengin koleksiyonuyla 14 Kasım 2007 tarihinden bu yana ziyaretçilerini ağırlıyor. Fotoğraflar, bankacılık gereçleri, reklam ve promosyon malzemeleri, filmler, iletişim araçları ve belgelerden oluşan zengin bir arşiv ile hazırlanan Müze; pazartesi günleri, resmi tatiller ve dini bayramların ilk günleri ile 1 Ocak günü hariç her gün saat 10:00-18:00 arası gezilebiliyor.
İstanbul Eminönü’nde bulunan ve 1928’den 2004 yılına İş Bankası Yenicami Şubesi olarak hizmet veren tarihi binada kurulan İş Bankası Müzesi’nde, yapının tarihi ve mimari özellikleri korunarak çağdaş müzecilik anlayışının ve ileri teknolojinin sunduğu imkânlardan geniş ölçüde yararlanıldı.
Kuruluş hazırlıkları iki yıldan beri devam eden İş Bankası Müzesi’nde, binanın özgün yapısına ait sabit mobilyalar ve detaylar olduğu gibi korunurken müze işlevine ve uluslararası normlara uygun biçimde iklimlendirme, güvenlik ve aydınlatma sistemleri binaya eklendi. Müze binasında bodrum katta bulunan Ana Kasa Dairesi ve Kiralık Kasalar da sergilemeye açılmak üzere düzenlenirken, arşiv olarak kullanılan mekânlardan biri de çeşitli etkinlikler, müze toplantıları ve film gösterimlerinin gerçekleştirilmesi için 50 kişilik bir salona dönüştürüldü.
Geniş bir ekibin kapsamlı ve uzun süreli çalışmasıyla hazırlanan Türkiye İş Bankası Müzesi için Türkiye’nin dört bir köşesinden titizlikle toplanan, onarımdan geçirilen tarihi arşivin dijital ortama aktarımı da gerçekleştirildi. Müzede sergilenecek eserlerin belirlenmesi için Türkiye’nin her noktasından, 83 yıldan bu yana biriken, muhafaza edilen belgeler, fotoğraflar, filmler, objeler özenle toplandı ve gereken onarımlardan geçirildi. Müze sergilerinin, arşiv ve koleksiyonlarının hazırlanması sırasında; 500.000’i aşkın belge taranarak dijital ortama aktarıldı; 114 kutu, 106.000 metre film de restore edilerek koruma altına alındı ve dijital ortama aktarıldı.
Eserlerin sergilenmesinde ise koleksiyon malzemelerinin orijinal halleriyle, net olarak algılanabilmesi ve olabildiğince zengin bir görsellik sağlayacak şekilde sunulması amaçlandı. Müze tasarımında da işlevsellik ve çok amaçlı kullanım; modülerlik ve mekân içinde kurgu değiştirebilme serbestisi; mekânın bir tarihi yapı olarak algılanabilmesi; sadelik ve kullanım kolaylığı kriterlerine öncelik verildi. Müzede, 12 adet bilgi kiosku, 3 adet plazma ekran, 14 adet de projeksiyon cihazı bulunuyor. Müzede ayrıca yabancı ziyaretçiler için sesli rehber cihazları da kullanılıyor.
Müze Binası
Müzemizin kurulduğu bina, inşaatına 1890 yılında başlanan ve Ekim 1892'de hizmete giren "Postahane" binasıdır.
Osmanlı Dönemi:
Osmanlı İmparatorluğu'nda posta teşkilatının kurulduğu 1840 yılından itibaren Yenicami avlusu posta hizmetlerinde merkezdi. Bu alandaki önceleri Evkaf Nezareti'ne ait olup cizyehane olarak kullanılan büyük ahşap bina, hayvanların sığmasına uygun bir avluya sahip olması, şehir ticaretine ve sahile yakın bir yerde bulunması sebebiyle "Postahane-i Âmire"ye dönüştürüldü. 1870 yılında Posta ve Telgraf idareleri birleştirilerek bir nezaret idaresine verilince Postahane-i Âmire'ye "İstanbul Postanesi" adı verildi. Zamanla bu ahşap binaya nezaret kalemleriyle posta servisleri sığmadı ve daha geniş bir binaya ihtiyaç duyuldu. Ahşap yapı 1890 yılında yıktırılarak yerine, bugün İş Bankası Müzesi'ne ev sahipliği yapmakta olan kârgir bina yaptırıldı.
Binanın inşaatı eksiltmeli ihaleye çıkarıldı, 12.000 altın lirada müteahhit Şeyh Ahmed Muhtar Talat Efendi'nin üstünde kaldı ve inşaata başlandı. İkinci katın duvarları bitmek üzereyken ortaya temellerin sağlam olmadığı şayiası çıkınca inşaat durduruldu. Birkaç kez yapılan muayenede binanın sağlamlığı anlaşılınca bir yılı aşkın bir süre tatile uğramış olan binanın inşaatına tekrar başlandı. İnşaatı biten binanın açılış töreni 22 Eylül 1308 (1892) tarihinde Posta ve Telgraf Nazırı Hasan Ali Efendi'nin katılımıyla ile yapıldı. Bina bazı ilavelerle 15.000 altın liraya mal oldu.
Açılışından sonra binanın kullanımı uzun süreli olmadı ve İstanbul Postahanesi, Sirkeci'de 1909 yılında yapımı biten Büyük Postahane'ye taşındı. Yenicami binası ise 1917 yılında kurulan Osmanlı İtibar-ı Milli Bankası'na devredilene dek "paket postahanesi" hizmeti verdi.
Cumhuriyet Dönemi:
1927'de Türkiye İş Bankası'nın İtibar-ı Milli Bankası ile birleşmesiyle Yenicami'deki bina İş Bankası'na devredildi. Devirden sonra banka şubesi olarak kullanılmak üzere çeşitli tadilatlar yapıldı. Çalışmalar süresince Banka'nın 70 kişiyi bulan personelinin yerleşmesi için yeni odalar oluşturuldu, ayrıca binaya bir kat eklenerek üç katlı hale getirildi. 20 Şubat 1928 tarihinde bina, İş Bankası İstanbul Şubesi olarak hizmet vermeye başladı. İstanbul'da diğer şubelerin açılmaya başlamasından bir süre sonra 1950'li yıllarda Yenicami Şubesi adını aldı ve dört katlı hale getirildi. 2004 yılına kadar banka şubesi olarak kullanılan bina, aynı yıl orijinaline dönüştürülerek üstteki iki kat kaldırıldı.
2005 yılında binanın Türkiye İş Bankası Müzesi olarak açılması için çalışmalar başladı. Binanın banka şubesi olarak kullanılmaya başladığı dönemlerdeki orijinal yapısına ait sabit mobilyalar ve detaylar olduğu gibi muhafaza edilerek, müze işlevinin gerektirdiği iklimlendirme, güvenlik ve aydınlatma sistemleri eklendi. Bodrum katta bulunan Ana Kasa ve Kiralık Kasa Daireleri sergilemeye açılmak üzere düzenlendi, arşiv olarak kullanılan depolardan biri koleksiyonların saklanması için hazırlanırken, diğeri müze toplantılarının ve film gösterimlerinin gerçekleştirilmesi için 50 kişilik bir salona dönüştürüldü.
Binanın giriş katı, banka şubesi kullanımına tamamen sadık kalınarak bankoları ve kasalarıyla sergi alanı olarak tasarlandı. Güvenlik odası danışma, amir odası ise kitap ve hediyelik eşya satış mağazası olarak yeniden kurgulandı.
Birinci kattaki odalar koleksiyon sergileri için ayrıldı. Binanın ilk kullanım yıllarında camlı doğramalarla kapatılarak oda olarak kullanılmış lakin daha sonra kaldırılmış olan ana holün iki ucundaki alanlar, mimari algıyı bozmayacak şeffaflıkta tekrar bölümlenerek sergi salonlarına dahil edildi. Birinci katta aynı zamanda ıslak hacimler ve ofis mekanları da oluşturuldu.
Adres: Hobyar Mahallesi Bankacılar Caddesi No:2 Bahçekapı Eminönü Fatih İstanbul
Telefon: 0212 511 13 31
