Unutulmaya yüz tutan enstrümanları geleceğe taşıyor

Türkiye'yi il il gezerek kaybolmaya yüz tutmuş enstrümanları arayan Emrah Kaya, bulduğu müzik aletlerini yeniden yaparak geleceğe taşıyor. Müzik öğretmeni ve Kültür ve Turizm Bakanlığı çimon yapım sanatçısı Kaya, küçük yaşlardan beri enstrümanlara ilgi duyduğunu söyledi. Bağlama çalarak müzik hayatına başladığını anlatan Kaya, bu ilgisini kaval ve neyle sürdürdüğünü belirtti. Kaya, üniversiteyi bitirdikten sonra Doğu Karadeniz'de müzik kültürü üzerine yüksek lisans tezi için araştırmalara başladığını ifade ederek, "Bu araştırmam esnasında hiç görmediğim enstrümanlarla karşılaştım. Sonra bu enstrümanları yapan kişiden almaya başladım. Yapanların az olduğunu görünce kendim yapmaya karar verdim." dedi. Tezin bitiminin ardından da araştırmalarına devam ettiğini aktaran Kaya, "Bazı kaynakları araştırdım, önemli çalgı yapımcılarına danıştım. İnsanlara sora sora enstrümanları bulmaya çalıştım. Kaynaklarla da teyit edince enstrümanlar ortaya çıktı. Çalışma böyle devam etti." diye konuştu. Kaya, yaklaşık 10 yıldır müzik aletlerini araştırdığını kaydederek, sanatın ölmemesi, kültürün kaybolmaması için çalıştığını dile getirdi.

"Kaybolmuş enstrümanlar üzerine Doğu Karadeniz ve Kuzeydoğu Anadolu coğrafyasında çok gezindim. Yaklaşık 25 ili epey gezdim, oralarda insanlarla sohbet ettim. 'Bu çalgı burada var mıdır? Yok mudur?' Sordum. Gerekirse dağlarda çobanlarla konuştum, musiki cemiyetlerinde bu işi icra eden insanlarla görüştüm." Kaya, asıl hedef noktasının Doğu Karadeniz olduğuna işaret ederek, "Bu bölgede hangi enstrüman var, bilirim. Örneğin Giresun ve Rize'de kullanılan 'zıpcuk' çalgısı, bunu insanlar yürüyüş esnasında çalarlarmış. Eski savaş borusu dediğimiz 'nefir' çalgısı, sığır boynuzu ve sipsi birleşiminden yapılan 'çimon' çalgısı var, Gümüşhane'de 'gevreyik düdüğü' var." dedi.

Bugüne kadar kaybolmaya yüz tutmuş 15 enstrüman tespit ettiğini aktaran Kaya, şöyle devam etti: "Bu enstrümanlar günümüzde çok kullanılmıyor, ben bunları bularak müzik aletini de kendim yapıyorum, çoğaltıyorum. Kendim müzik öğretmeniyim, okulda öğrencilere de gösteriyorum. Gittiğim bazı etkinliklerde bu aletleri insanlara tanıtıyorum. İlerleyen zamanlarda da sergi açmayı planlıyorum." Kaya, atölyesinde artık yaygın olmayanların da aralarında bulunduğu 200'e yakın enstrüman olduğunu belirterek, evinde müze gibi bir alan oluşturmak istediğini sözlerine ekledi.