Hafize Güler -
Dünya kuşkusuz onların icatları sayesinde daha yaşanabilir bir yer haline geliyor. Peki hayatımızı kolaylaştıran o insanlar sadece erkekler mi? Aslında ismini bilmediğimiz bir çok kadın bugün sahip olduğumuz kolaylıkların mucidi...
1
15
Amiral Dr. Grace Murray Hopper, 'bilgisayarların annesi' olarak ün salmış bir dahi. 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Hopper Harvard'ta çalışmaya başlamış ve burada IBM-Harvard Mark 1 isimli ilk zengin donanımlı bilgisayarı geliştirmek üzerine çalışmış. Yazıyı bilgisayar kodlarına dönüştüren derleyiciyi ve dünyanın ilk kullanıcı dostu kurumsal programlama dili COBOL'u geliştirdi. Yazılım hatalarına verilen 'bug' ismi de ilk olarak Dr. Hopper tarafından kullanıldı. Ulusal Teknoloji Madalyası dahil birçok ödül alan Dr. Hopper, 30 üniversiteden de fahri doktora aldı.
2
15
Mary Anderson araba sürerken yağan yoğun yağmurun sürücülere çok zorluk çıkardığını fark etti. Sürücüler kafalarını camdan çıkarmak zorunda kalıyorlardı. Bunun üzerine bir tasarımcıyla çalışan Anderson araba sileceklerini patentini 1903 yılında aldı.
3
15
19. yüzyılın en ünlü kadın mucidi olan Margaret Knight, bugün hepimizin kullandığı bir icada imza attı: kese kağıdı. Knight'ın 30 yaşında geliştidiği, kağıdı eşit yüzeyler oluşturcak şekilde katlayarak yapıştıran makine, o dönemlerde başkaları tarafından taklit edilmiş, genç kadının icadı için patent yarışına girilmişti.
4
15
1800'lerin başlarında, odun testerelerini kullanabilmek için en az iki kişiye ihtiyaç duyuluyordu; it, çek, ileri ve geri. Tabitha Babbitt ise bunun daha kolay bir yolu olması gerektiğini düşünerek, 1813'te dünyanın ilk daire testeresini insanlığa armağan etti.
5
15
İşaret fişeğinin mucidi Martha Coston zor bir hayat yaşadı. Martha’nın kocası Benjamin Coston bilim adamıydı. Kocası çalıştığı ortamda bulunan kimyasalların etkisi yüzünden öldüğünde Martha 21 yaşındaydı ve 4 çocuğu vardı. Bir gün kocasının eşyaları arasında denizcilerin iletişimi için düşünülmüş bir not buldu. 10 yıl boyunca bu fikrin üzerinde duran Martha’nın buluşu en sonunda ABD ordusu tarafından satın alındı.
6
15
Stephanie Kwolek, Kevlar denen sert ve dayanıklı, günümüzde kurşungeçirmez yeleklerin yapımında kullanılan materyalin mucidi. DuPont’ta yıllarca bu materyalin icadı için çalışmış ve 1963’te malzemenin yapısını oluşturan molekül dizilimini üretmiş. Bulduğu dizilimle oluşturulan materyal diğer maddelerden sert oluşuyla ayrılıyor. Bu madde ayrıca asma köprülerin halatlarında, kasklarda, kayak malzemelerinde ve kamp malzemelerinde de kullanılıyor.
7
15
Patricia Bath, 1988 yılında katarakt ameliyatına yepyeni bir bakış açısı getirdi. Geliştirdiği cihaz, katarakt ameliyatının lazer kullanılarak çok daha kolay ve başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanıdı. Bath, cihazını ABD, Kanada, Japonya ve Avrupa'da patentledi ve patent alan ilk siyahi kadın doktor oldu.
8
15
Hem oyuncu hem de mucit olan Hedy Lamarr, 2. Dünya savaşı sırasında Amerikan donanmasına yardımcı olabilmek için frekans atlamalı yayılma spektrumunu icat etmiştir.
9
15
Maria Beasley yaptığı icatlarla büyük servet kazanmış ve aynı zamanda pek çok hayat kurtarmış bir kadın. Bugün hakkında bilinenler çok az olsa da, Beasley'nin tam bir girişimci olduğu ve 15'in üzerinde icadına patent aldığı biliniyor. Bunlar arasında bir ayak ısıtıcısı, trenlerin raydan çıkmasını önleyen bir donanım ve fıçı yapma makinesi bulunuyor. Onun geliştirdiği ve pek çok hayat kurtaran icat ise denizciler için geliştirdiği cankurtaran salı.
10
15
İlk ev güneş enerji sistemlerinin yaratıcısı olan biyofizikçi Dr. Maria Telkes Macaristan doğumlu; daha sonra ise 1925 yılında Amerika’ya taşınıyor. Telkes Amerika’ya “Westinghouse Elektirk”’te ARGE departmanında mühendis olarak geliyor ve yenilenebilir enerji konusunda çalışmalarına başlıyor. Sonrasında ise güneş enerjisiyle çalışan sistemler üzerine uzmanlaşıyor.
11
15
Marion Donovan, çocuk yetiştirmenin zorluklarını yaşamış ve bunu kolaylaştırmak için kolları sıvamıştı. İlk olarak, su geçirmeyen ve de sızdırmayan bir çocuk bezi geliştirdi ve 1949'da Boaters ismiyle bunun satışına başladı. Takvimler 1961'e geldiğinde ise insanlığa en büyük armağanı olan tek kullanımlık bezleri geliştirdi ve bunu da Pampers ismiyle patentledi.
12
15
Lillian Moller Gilbreth ilk kadın endüstri mühendislerinden biridir. Pedallı çöp kutusunun yanında, buzdolabı kapağına yerleştirilen rafların ve mikserin de mucididir.
13
15
Eğer kahve içmeyi seven insanlardansanız, onu demlemeyi kolaylaştıran icadı için Melitta Bentz'e teşekkür etmeniz gerekiyor. Çünkü o, yaşadığı dönemde epey sıkıntılı bir konu olan kahve demleme işini, oğlunun okul kitabından kopardığı delikli bir kağıdı kullanarak kolaylaştırmanın yolunu bulan isim.
14
15
Dr. Ellen Ochoa ilk Latin Amerika kökenli astronot olma unvanını üzerinde bulunduruyor. Ayrıca NASA’da bilim adamı olarak çalışıyor. 1987’de patentini aldığı icadı, karmaşık birçok parçanın kalite kontrolünün yapılması sırasında kullanılıyor. Ochoa daha sonra robot parçalarının kalite kontrolünde kullanılan optik analiz sistemleri adlı buluşunu geliştiriyor. En sonuncusu 1990 yılında olmak üzere 3 adet patenti bulunuyor.
15
15
Alice H. Parker, 1919 yılında merkezi ısıtma sistemi üzerine ilk patentini aldı. Sistem, oda sıcaklığını düzenleme ve sıcaklığı odadan odaya taşıyabilme özelliğine sahipti. Daha sonra çizimlerine gazın ısınması yoluyla çalışan fırının projesini de ekledi ve bunun da patentini aldı. Bu sistemle beraber, evde ısıtma amaçlı kullanılan tüm aletler tek bir merkezi ısıtma sistemine bağlandı. Günümüzde birçok evde hala kullanımda olan bu sistem ilgi görmeye devam ediyor.