AJANSLAR -
Trump'ın ticaret tarifelerinin tetiklediği piyasa katliamı, üç gün üst üste büyük kayıpların ardından pazartesi günü tüm hızıyla devam ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump'ın, özellikle Çin ile olan ticaret açıklarını ortadan kaldırma konusundaki kararlılığını yinelediği ve piyasalarda çalkantı yaratma niyetini reddettiği açıklamalarının ardından Avrupa piyasaları pazartesi sabahı düşüşle açıldı.
Trump'ın ticaret tarifelerinin tetiklediği piyasa katliamı, üç gün üst üste büyük kayıpların ardından pazartesi günü tüm hızıyla devam ediyor ve kanamanın duracağına dair hiçbir işaret yok.
Avrupa hisse senedi piyasaları, yatırımcılar riskli varlıklardan kaçmaya devam ederken, Mart 2020'de COVID-19 salgınının patlak vermesinden bu yana en kötü seansını yaşıyor.
Euro STOXX 50, TSİ 12:00'de yüzde 6 düşerek son üç seanstaki kayıplarını yüzde 14'e çıkardı. Daha geniş STOXX 600 ise yüzde 5,7 düşerek tarife duyurusu sonrası düşüşünü yüzde 13'e çıkardı. Alman DAX yüzde 7,2 düşerek 12 Mart 2020'den bu yana en sert seansını yaşarken, İtalya'nın FTSE MIB'i yüzde 6,5 ve İspanya'nın IBEX 35'i yüzde 6 kaybetti.
ABD hisse senedi vadeli işlemleri düşüşlerini sürdürdü ve pazartesi günü keskin bir düşüşle açıldı. S&P 500 vadeli işlemleri yüzde 3,5 düştü, Nasdaq vadeli işlemleri yüzde 4,5 düştü ve Dow Jones Sanayi Ortalaması vadeli işlemleri yüzde 2,9 düştü.
Bu arada, yaygın olarak Wall Street'in "korku göstergesi" olarak adlandırılan CBOE Volatilite Endeksi (VIX) geçen hafta yüzde 51 artarak 45'in üzerine çıktı ki bu, 2020'den beri görülmemiş bir seviye.
ABD hükümet tahvilleri, getiriler düştükçe keskin bir şekilde yükseldi ve 10 yıllık Hazine tahvili getirisi Ekim 2024'ten bu yana ilk kez yüzde 4'ün altına düştü. Avrupa'da, Almanya'nın 10 yıllık tahvilinin getirisi de dört aylık düşük seviyeye geriledi.
Ancak, altın vadeli işlemleri pazartesi günü erken saatlerde düşüşe geçti ve yatırımcıların hisse senedi kayıplarını karşılamak için metali satmasıyla geçen haftaki tüm zamanların en yüksek seviyesinden kayıplarını sürdürdü. Geri çekilmeye rağmen, analistler altının mevcut ortamda en iyi performans gösteren güvenli liman varlığı olmaya devam etmesini bekliyor.
Yatırımcılar güvenli liman arıyor
Piyasa çalkantıları ortasında yatırımcılar geleneksel güvenli liman varlıklarına yöneldi ve euro, Japon yeni, İsviçre frangı ve devlet tahvillerini yükseltti.
Euro geçen hafta bir noktada ABD dolarına karşı 1,10'un üzerine çıkarak altı aylık bir zirveye ulaştı. EUR/USD paritesi cuma günkü geri çekilmenin ardından pazartesi günkü Asya seansında 1,09'un üzerinde sabitlendi.
Hem yen hem de İsviçre frangı Ekim 2024'ten bu yana dolara karşı en yüksek seviyelerine ulaştı.
Piyasalarda kan gölü: Dip nerede?
Zaye Capital Markets pazartesi sabahı Euronews'e gönderdiği e-postada, "Kan gölü tüm hızıyla devam ediyor ve Avrupa piyasalarına baktığınızda tam olarak bunu görüyorsunuz. Güvenli bir liman yok: hisse senedi piyasaları görünürde net bir dip olmadan tam bir serbest düşüşe girdi. Henüz dip olmadığını söylememizin nedeni, temel unsurların hiçbirinin ticaret savaşının sona erdiğini göstermemesi. Aslında, birçok açıdan, çatışmanın daha yeni başladığı anlaşılıyor. Piyasa katılımcıları, mevcut fiyatlandırma neredeyse tamamen tahminlere ve varsayımlara dayandığından, hasarın gerçek boyutunun tam olarak farkında değiller," dedi.
ABD vadeli işlemlerine dönen Zaye Capital Markets, çoğu yatırımcının işlem hesaplarını kontrol etmekten bile korktuğunu ifade etti.
"Vadeli işlemler bugün yine büyük bir düşüş yaşıyor ve bu piyasada hala önemli bir düşüş riski olduğu açık. Aklın galip geleceği ve Washington'dan bir tür çare veya güvence geleceği konusunda biraz umut vardı. Ancak, en son yorumlara dayanarak, herhangi bir çözüm oluşmadan önce yatırımcıların daha da fazla acıya katlanmak zorunda kalacakları anlaşılıyor."
Grup, bunun sadece zorlu bir işlem günü için değil, aynı zamanda yaygın marj çağrıları konusunda artan korkular için de zemin hazırladığını belirtti.
"En büyük risk burada yatıyor. Birçok yatırımcı, özellikle son aylarda görülen güçlü toparlanmanın ardından, muhtemelen bu riski hesaba katmamıştır. Mevcut çöküş devam ederse, marj çağrıları nedeniyle zorunlu tasfiyeler tarafından yönlendirilen satış dalgası daha da yoğunlaşabilir ve potansiyel olarak daha fazla piyasa katliamına yol açabilir."
Trump: 'Ticaret açığı hedefim sabit'
ABD Başkanı Donald Trump, yoğun piyasa satışlarını kasıtlı olarak tetiklemediğinde ısrar etti ancak ABD ticaret açığını ortadan kaldırma hedefini teyit etti. Trump'ın geçen hafta beklenenden daha yüksek karşılıklı tarifeleri açıklamasından bu yana küresel hisse senedi piyasaları düştü ve Wall Street'te trilyonlarca dolar yok oldu. Cuma günü Çin, misilleme tarifeleriyle karşılık verdi ve tüm ABD mallarına yüzde 34 ithalat vergisi uygulayarak küresel ticaret savaşında büyük bir tırmanışa işaret etti.
Trump hafta sonunda Air Force One'da yaptığı açıklamada, "Hiçbir şeyin bozulmasını istemiyorum ama bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almak gerekir," dedi.
"Çin ile ticaret açığımızı çözmeliyiz," diye devam etti. "Çin ile bir trilyon dolarlık ticaret açığımız var - yılda yüzlerce milyar dolar kaybediyoruz. Bu sorunu çözmezsek, bir anlaşma yapmayacağım."
Trump ayrıca, Avrupa'dan da mali tazminat talep etti: "Avrupa'ya büyük bir gümrük vergisi koyduk. Masaya geliyorlar, konuşmak istiyorlar, ancak bize yıllık bazda çok fazla para ödemedikleri sürece konuşma yok - sadece şimdiki zaman için değil, geçmiş için de."
Asya borsaları kayıplarını genişletti
Pazartesi günü Asya'daki hisse senetleri ve ABD hisse senedi vadeli işlemleri, artan küresel ticaret savaşının yatırımcı güvenini baskılamaya devam etmesiyle kayıplarını artırdı.
Hong Kong'un Hang Seng Endeksi, geçtiğimiz cuma günü resmi tatilden dönüşte açılışta yaklaşık yüzde 10 düştü ve şubat ayından bu yana elde ettiği tüm kazanımları sildi. Çin hisse senetleri, DeepSeek'in daha düşük maliyetli bir AI modeli başlatması ve Pekin'in daha fazla teşvik sözüyle birlikte yılın başlarında güçlü bir şekilde toparlanmıştı. Hang Seng Endeksi, Trump'ın karşılıklı tarife duyurusundan önce 2025'in başından itibaren yüzde 24 artarak 19 Mart'ta zirveye ulaşmıştı. Sert satış dalgasının ardından endeks şu anda yıl başından bu yana sadece yüzde 3,2 arttı.
DeepSeek'ten sonra Manus: Çin'in çok konuşulan yeni yapay zekası nedir?
Japonya'nın endeksi Nikkei 225, erken işlemlerde yüzde 6 düşerek 18 aylık bir düşük seviyeye geldi ve bir devre kesici tetikledi. Endeks, Ocak ayındaki zirvelerinden itibaren yüzde 20'den fazla düşüş göstererek ayı piyasası bölgesine girdi. Güney Kore'nin Kospi endeksi yüzde 4'ten fazla düşerken, Avustralya'nın ASX 200 endeksi de yaklaşık yüzde 4 düştü. Üç endeks daha sonra bir miktar toparlansa da, gün içinde negatif bölgede kaldılar.
Capital.com'da kıdemli piyasa analisti olan Kyle Rodda, "Bu hafta olumlu manşetlerde büyük yükselişler olabilir. Ancak Trump tarifeleri daha fazla artırma niyetinde olmadığını ve ticaret ortaklarıyla daha düşük tarifeler için müzakere etmeye açık olduğunu belirtene kadar sürdürülebilir bir hareket olmayacak... Aslında bu kadar basit," dedi.
