AA -
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) milletvekili seçimlerinin resmi olmayan ilk sonuçlarına göre, birinci gelen Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve ikinci sırada yer alan Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) meclisteki yerini koruduğu, Süleymaniye merkezli ve KYB’nin rakibi muhalefetteki Yeni Nesil Hareketi’nin ise oylarında büyük sıçrama yaparak üçüncü geldiği görülüyor.
IKBY'de yaklaşık 2 senedir ertelenen ve 2 milyon 683 bin 618 genel seçmenin oy kullanma hakkının bulunduğu 6. dönem milletvekili seçimlerinin oy verme işlemi dün tamamlandı.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu seçim sonuçlarının 24 saat içinde ilk sonuçlarının açıklanacağını duyururken, IKBY yerel medyasında resmi olmayan ilk sonuçlar yayınlandı.
Önceki dönemde 111 sandalyenin yer aldığı IKBY meclisinde etnik gruplara 11 koltuk ayrılıyordu. Ancak Irak Federal Mahkemesi tarafından toplamda 5’i etnik gruplara olmak üzere 100’e indirilen IKBY meclisindeki siyasi partilerin dağılımı ise belirli değişikliklerle varlığını korudu.
Seçimlerine katılım oranı artış göstererek yüzde 72’ye ulaştı
IKBY milletvekili seçimlerinde 368'i kadın olmak üzere 1191 aday, 5’i Türkmenler, Hristiyanlar ve Ermenilere ayrılan kota olmak üzere 100 sandalyeli meclise girmek için yarıştı.
Cuma günü yapılan 215 bin 960 güvenlik gücünün katıldığı özel oylama sürecinde yüzde 97'ye ulaşan bir katılım sağlanırken, genel seçimde ise Erbil’de yüzde 74, Süleymaniye’de yüzde 65, Halepçe’de yüzde 69 ve Duhok’ta yüzde 78 olmak üzere katılım oranının yüzde 72’ye ulaştığı belirtildi.
IKBY'nin 2018'deki milletvekili seçimlerine katılım oranı ise yüzde 59,8 olmuştu.
KDP ve KYB yerlerini korurken, Yeni Nesil sıçrama yaptı
2018 yılında 686 bin 70 oy ile 45 sandalye elde eden KDP, seçimlerde 710 bin civarı oy ile 40 koltuk kazanarak birinciliğini, 2018 yılında 319 bin 912 oy ile 21 koltuk kazanan KYB’nin ise yaklaşık 340 bin oy alarak 23 sandalyeyle ikinciliğini koruduğu görülüyor.
Öte yandan liderliğini Şahsuvar Abdulvahid'in yaptığı, Süleymaniye merkezli ve KYB’nin rakibi Yeni Nesil Hareketi ise önceki seçimlerde 127 bin 115 oy ile 8 sandalye edinmesine rağmen büyük bir sıçrama yaparak 270 bin civarı oy ile 15 sandalyeye ulaştı.
Önceki dönemlerde KDP ve KYB'den sonra en etkili parti konumundaki Goran (Değişimi) Hareketi ise 2018 yılında 186 bin 903 oy ile edindiği 12 sandalyeyi koruyamayarak büyük bir yenilgi aldı. Süleymaniye merkezli partinin, yaklaşık 11 bin oy ile 1 sandalye alabildiği belirtiliyor.
2018'deki seçimlerde Kürdistan İslami Birlik Partisi'nin (Yekgirtu) yer aldığı koalisyon ise 79 bin 434 oy ile 5 koltuk kazanmasına rağmen, tek başına girdiği bu seçimlerde partinin oylarını artırarak yaklaşık 110 bin oy ile 7 sandalye alması bekleniyor.
2018’de 109 bin 494 oy ile 7 sandalye alan Kürdistan Adalet Toplumu Partisinin (Komel) 60 bin civarı oy ile 3 sandalye alacağı öngörülüyor.
Öte yandan yeni kurulan Halwest (Duruş) Hareketi'nin de 3 sandalye kazandığı ve 51 bin civarı oy aldığı görülüyor.
KYB lideri Bafıl Talabani tarafından eş başkanı olduğu partiden uzaklaştırılmasının ardından “Halk Cephesi” adlı oluşumu kuran Lahur Şeyh Cengi ise girdiği ilk seçimde beklenen başarıyı gösteremedi. “Halk Cephesi”nin yaklaşık 30 bin oy ile 2 sandalye almaya yaklaştığı tahmin ediliyor.
IKBY'nin kota ve seçim sisteminde yapılan değişiklikler
IKBY'de her 4 yılda bir yapılması gereken milletvekili seçimleri son olarak 30 Eylül 2018'de gerçekleştirilmiş ve kota sistemine tabi olan Türkmenler 5, Hristiyanlar da 6 milletvekilini meclise göndermişti.
Irak Federal Mahkemesi, 21 Şubat'ta aldığı kararda, IKBY'nin dört seçim bölgesine bölündüğünü ve 111 sandalyeli IKBY Meclisinde Türkmenlere 5 ve Hristiyanlara 6 olmak üzere 11 kişilik kotanın "anayasaya aykırı" olduğuna hükmederek meclisteki koltuk sayısının 100'e düşürüldüğünü açıklamıştı.
Irak Yüksek Yargı Konseyi ise 21 Mayıs'ta, 100 sandalyeli IKBY Meclisinde Türkmenler, Hristiyanlar ve Ermenilere toplamda 5 kişilik kota ayrılması kararı vermişti.
