Bugünkü durağımız, 2019 yılında göreve gelen Başkan Yücel Yılmaz'ın mottosu doğrultusunda 'veriye dayalı' sürdürülebilir, yenilikçi ve akılcı teknolojilerle gelişen büyüyen ve bu kapsamda akıllı şehir teknolojilerinin değerinin vurgulanmaya başlandığı teknolojinin şehir hayatı ile harmanlanarak, şehir paydaşlarının hizmetine daha iyi yaşanabilir hayatlar için sunulduğu 'Akıllı Şehir Balıkesir'.




Gelin şimdi, bu bağlamda 2020 yılında düzenlenen Akıllı Şehircilik Kongresine tamamen kendi öz kaynakları ile geliştirdiği, veriye dayalı kent yönetim modeli baz alınarak üretilen proje ile katılan ve tanıttığı proje göz dolduran Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'nin akıllı şehir yol haritasına bu proje ile başlayarak devamına da bir göz atalım:

Projede maket prototip üzerine yerleştirilen sensörler ve IoT cihazlar ile yapay sahadaki çevresel etmenlerden (yol bozukluğu, gürültü seviyesi, hava kirliliği ve yolcuğu yoğunluğu) toplanan verilerin canlı ortamda ekrana yansıtılması sağlanmıştır.




Çok sayıda katılımcının takdirini toplayan proje ile 2 etaplı yarışmanın ilk etabı başarı ile geçilerek ikinci etaba katılmaya hak kazanılmıştır.

Bu projede hedeflenen amaçlar;
• İnsan gücü faktörü olmaksızın sorunları en kısa sürede tespit etmek,
• Kamu kaynaklarını etkin ve doğru kullanmak,
• Daha yaşanabilir bir şehir için şehirden gelen sese kulak vererek sorunlara kalıcı çözümler üretmek,
şeklinde ortaya konulmaktadır.

Ve bu proje ile veriden üst düzeyde sürdürülebilir sonuçların elde edileceği "Veriye Dayalı Kent Yönetimi" projesinin temelleri atılmıştır.

Bu proje ile kamu araçlarına yerleştirilecek IoT sensörler ile toplanan veriler yapay zeka algoritmaları ile işlenerek sorunlu bölgeler tespit edilecek ve harita üzerinde lokasyon bazlı görüntülenecek.



Bu veriler, karar vericilere veriye dayalı politika üretmelerinde yol gösterecek. Geçmişe dönük veriler sayesinde yapılacak müdahalelerin yaratacağı etki simule edilebilecek.

Örneğin yolcu hareketleri analiz edilerek mevcut bir durak noktasının kaldırılmasının yaratacağı etki sanal ortamda görülebilecek.

Yolcu hareketlerine göre sefer sayıları ve otobüs kapasitelerinin planlaması veriye dayalı olarak yapılabilecek.

Açık Veri
Sadece veri üretmekle kalmayan büyükşehir aynı zaman ürettiği veriyi Kişisel Verileri Koruma Kanunu kapsamında anonimleştirilerek güvenli bir şekilde vatandaşı ile yine kendi kaynakları ile geliştirdiği açık veri platformundan da paylaşıyor.




Balıkesir Belediyesi'nin 'açıkveri' adresinden ulaşılabilen platformda kırsaldan, ulaşıma, demografik yapıdan sosyolojik yapıya, finans, çevre ve altyapı kategorilerinde toplam 52 veri seti bulunmakta. Bağlı kuruluşlar, iştirakler ve büyükşehir belediyesi tarafından yapılan faaliyetlerde üretilen veri setleri CC By (Creative Commons By) ile lisanslanarak Şehir Paydaşları, Akademisyenler, Araştırmacılar ve Girişimcilerin kullanımına güvenli bir şekilde sunulmuştur. Belediyenin açıklık, şeffaflık, güvenilirlik ve hesap verilebilirlik ilkeleri doğrultusunda sürdürülebilirlik anlayışı içerisinde yaşam kalitesi yüksek bir şehir hedeflenmektedir. Şehir paydaşları ve belediye arasında bir paydaş ekosistemi oluşturularak şehir paydaşlarının belediye ile işbirliği içinde, şehrin yönetimine katkı sağlamaları amaçlanmaktadır.

Ücretsiz wifi
Şehir paydaşlarına ücretsiz internet erişimi de sunan belediye ilk olarak toplu alanlarda şehir paydaşının hizmetine sunulan ücretsiz wifi noktalarını daha sonra toplu taşıma araçları ve duraklarda da kullanıma sunmuştur.




Son olarak Sarımsaklı ve Marmara Adasındaki sahil şeridi de bu hizmet noktalarına dahil edilerek şehir paydaşlarının ücretsiz ve güvenli şekilde kullanmaları sağlanmıştır. Toplamda 26 alan ve 200 den fazla toplu taşıma aracında hizmet vermektedir.

Halkın sosyal ve kültürel ihtiyaçlarına çözüm üretmek adına wifi noktalarının artırılması çalışmaları devam etmektedir.


Güvenli Park Kameraları



Teknolojiyi güvenlikle de buluşturan belediye toplam 32 adet çocuk parkında (oyun grubu) yerleştirdiği kamera sistemi ile şehir paydaşlarına arzuladığı huzur ve güven ortamını sağlamıştır.

Parklardaki durumları anbean izleyen belediye görevlileri oluşan olumsuzluklara anında müdahale etmektedir.


Akıllı Kavşaklar
Şehir hayatında sağlıklı bir ulaşımın önemini bilen belediye kurduğu trafik kontrol merkezi ile 10 kavşakta kamera ile izleme yapmakta, kavşak noktalarına yerleştirdiği rfid ve loop sensörler ile kavşak kollarındaki araç yoğunluklarına göre ışık süreleri otomatik olarak ayarlanmaktadır.




Kavşakların birbiri ile haberleşmesi sayesinde ana akslardaki akış sürekliliği sağlanmaktadır.

Böylelikle proje hayata geçirilmeden önce yapılan ölçümlere göre kırmızı ışıkta bekleme süreleri ortalama %49 oranında azaltılarak zamandan ve yakıt sarfiyatından tasarruf sağlanmaktadır.


Akıllı Duraklar
Ulaşımın bir parçası olan durak noktalarında da çalışma yapan belediye mevcut olan durakları teknolojik altyapı ile donatarak şehir paydaşlarına konfor ve teknolojiyi aynı anda yaşatmaktadır.



Durak noktalarında klima, ücretsiz wifi ve led ekranlar ile otobüs varış/kalkış saatleri hakkında bilgi verilmektedir.


Akıllı Ulaşım
Ulaşımda zamanında önemine değinen belediye balikesirulasim.com.tr adresi üzerinden mevcut ulaşım ağında bulunan vapur, uçak ve otobüs gibi ulaşım araçlarının seferleri hakkında bilgiler vererek şehir ulaşımında bütünlüğü sağlamayı hedefliyor.



Balıkesir Akıllı Toplu Ulaşım Sistemi ile şehir paydaşları, sefer saatleri, geliş-gidiş güzergahları ve otobüslerin konumlarını anlık olarak görerek ulaşım hizmetinden vaktinde yararlanıyorlar.



Led Ekranlar
Şehrin 21 noktasına yerleştirilen büyük led ekranlar aracılığı ile belediye ve şehir paydaşları arasındaki iletişim kuvvetlendirilerek mevcut hizmetler hakkında da bilgiler veriliyor.




Aykome
Şehrin muhtelif yerlerinde paydaşların (su, internet, elektrik ve doğalgaz) yaptığı kazıları tek payda da toplayarak halkın bilgisine Balıkesir Belediyesi'nin Aykome bağlantılı web sitesi üzerinden sunan belediye, şehir paydaşlarının anlık olarak yapılan kazıları görmelerine olanak sağlamakta.




Bakom
Dünyamızı sarsan covid-19 ile mücadele için hemen harekete geçen belediye Bakom'u kuruyor ve adını Balıkesir Afet Koordinasyon merkezinin baş harflerinden alan birim 7/24 ara vermeksizin 20 ilçede faaliyet gösterip, tek merkezden yönetiliyor.




100'den fazla ekiple salgın ile mücadele eden Bakom ekipleri diğer kamu kurum ve sivil ekiplerle de koordineli çalışıyor. Ekipler ihtiyaç dahilinde dezenfektan, maske dağıtımının yanı sıra il genelinde cadde, sokak, park, cami, okul, resmi kurum, toplu taşıma araçları ve meydanlarda dezenfektasyon işlemi gerçekleştiriyor.

Salgın kapsamında evinden çıkmak istemeyen tüm şehir paydaşlarının 444 40 10 şehir koordinasyon merkezine ait telefondan ulaşmaları halinde gıda gibi ihtiyaçları karşılanıyor.


Mays
Belediye akıllı şehirciliği sadece şehre yansıtmakla kalmamış iç işleyişte de akıllı adımlar atarak MAYS (mobil akıllı yönetim sistemi) uygulamasını tüm birim yöneticilerinin hizmetine sunmuş.



Bu uygulama ile belediye birimleri ve bağlı kuruluşları tek bir çatı altında toplanarak birim yöneticileri yani karar vericiler, yönettikleri birimleri hakkında güncel finans, personel ve istek/şikayet akışı gibi verileri anlık olarak mobil akıllı telefonlarından görebiliyorlar.


Şehir Şuraları
Hepimizin aklı birbirimizin aklından üstündür diyen Başkan Yılmaz, siyaset yapmadan şehri birlikte yönetme mantığı ile ilçelerdeki belediye başkanları, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile şehir şuralarında bir araya geliyor.



Siyasetten uzak insan odaklı anlayış çerçevesinde ilçelerin ihtiyaç ve öncelikleri belirleniyor bu sayede şehir birlikte yönetiliyor. Şuralar ile uyum yakalanan Balıkesir'de öncelik insana hizmet.


Etkinlik Sitesi
Söyleşiden sinemaya, gösteriden tiyatroya, resimden fotoğrafa kadar şehirdeki tüm etkinlikleri tek platformda toplayan belediye, şehir paydaşlarının bu konudaki odağını tek noktaya topluyor.




İl genelinde 20 ilçe de yapılan tüm etkinlikleri etkinlikbalikesir.com adresinde yayınlıyor. Şehir paydaşları yayınlanan etkinlikleri ister türünden ister ilçe adından süzerek listeleyebilme olanağına da sahip, ayrıca seçtikleri ilgi alanlarına göre de bildirim alınması mümkün olacak.

Hem mobil hem de web arayüzü bulunan etkinlik sitesi şuan covid-19 dan dolayı etkinlik yapılamadığından aktif olarak kullanılamasa da şehir paydaşlarının kısa zamanda ilgi odağı haline gelecek.


İletişim Koordinasyon Merkezi
Çağımızda iletişimin öneminin ne denli değerli olduğunu bilen belediye, Başkan Yılmaz'ın talimatıyla 2009 yılında faaliyete başlayan Çağrı Merkezini geliştirerek İletişim Koordinasyon Merkezi haline getirmiştir.




Engelsiz taksiden, hasta nakile ve cenaze işlerine kadar bir çok hizmeti kurumun uzman ekipleriyle koordine ederek vatandaşların hizmetine sunuyor.

Covid ile mücadele kapsamında il genelinde Bakom ve diğer kurum ekipleri ile koordineli çalışan koordinasyon merkezi 2020 yılının başından bu yana 150 binin üzerinde çağrı cevapladı.

7/24 aralık vermeksizin 444 40 10 nolu telefondan hizmet veren koordinasyon merkezi arayan şehir paydaşlarının ister belediye ile ilgili işlerinde olsun ister diğer kamu kurumları ile ilgili işlerinde olsun sorunlarının bürokrasiye takılmadan çözümlenmesine olanak sağlıyor.


Kişi Sayma Kameraları
Büyükşehir'in ilk olarak pilot bölge seçtiği Altınkum sahilinde faaliyete geçirdiği kişi sayma kameraları son 1 ayda 378.188 kişi sayımını gerçekleştirdi. 3 bölgede ölçümleme yapabilen kameralar ile ister belirlenen aralıklarla ister kalıp formatlarda çekim yapılan noktaların yoğunluk haritaları çıkartılarak planlanacak hizmet şehir paydaşlarına doğru noktada ulaştırılacak.


Başkan Yılmaz'ın talimatı ile devreye alınan kameralara ile ileride ilave edilecek termal özellik ile ateş ölçülebilecek, geliştirilen algoritma ile kişiler arası mesafe ölçülebilecek, kurallara uymayan vatandaşlara anons ile uyarıda bulunabilinecek.

SONUÇ:
Hedef belirleme, ihtiyaç giderme ve sorun çözme noktasında akıllı uygulamaların kentin geneline yayılarak veri toplanması ve veri akıllandırması, simülasyon ve stratejik analiz yapılmasını sağlayan "Veriye Dayalı Kent Yönetimi Projesi" ile verinin doğru analizini yapacak olan ve bundan elde edilecek bilgiyle sürdürülebilir, yenilikçi önceliği insana hizmet olan farklı projelerle daha da gelişen/gelişecek büyüyen/büyüyecek bir Akıllı Şehir Balıkesir.

Bu doğru bir yol günümüz ve sonrası için. Özellikle Dünyanın ve Ülkemizin COVID-19 pandemisiyle mücadelesinde doğru verinin çok daha önem kazandığı bir yaşam alanımız var. Anlamlı ve sürdürülebilir sonuçlar için doğru veriye ulaşmak önemli, bu anlamda aslında Veri Madenciliği yapılıyor Akıllı Şehir Balıkesir'de bütün dünyada yapıldığı gibi...

Yapılan "veri tabanlarında bilgi keşfi" olarak adlandırılan temeli iç içe geçmiş üç bilimsel disiplinden oluşan veri madenciliği:
• İstatistikler (veri ilişkilerinin sayısal çalışması),
• Yapay zeka (yazılım ve / veya makineler tarafından görüntülenen insan benzeri zeka)
• Ve makine öğrenmesi (verilerden tahmin yapmayı öğrenebilecek algoritmalar).

Ve Veri madenciliği teknolojisi sınırsız büyük veri potansiyelinden, bilgi işlem gücünden faydalanarak Dünyada ve Ülkemizde gelişmeye devam etmektedir.

Burada önemli olan Balıkesir gibi "Büyük Veriyi" kullanarak akıllı şehir yapılanmasında yol alan/alacak şehirlerimizin Ülkemiz tarafında sayılarının artmasının sağlanması olmalı. Çünkü bu gelecek nesillerin sürdürülebilir yaşamlarının olacağı insan odaklı yapıların oluşturulmasında önemli bir başlangıç noktası.

"Yönetecek verileriniz varsa her platformda rahat ta/yön verici de olursunuz"



Sevgi ve Sağlıkla kalın...
ncmozdmr

Kaynaklar:
1. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi
2. Yücel Yılmaz - Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Twitter hesabı
3. OGÜNhaber web sayfası - Veri madenciliği... Star of Bosphorus ile korunan veri… Necmi Özdemir, 08 Temmuz 2019


Katkıları için Hüsnü Baysal'a teşekkür ederiz.