Makbule nedir?

Bana öyle geliyor ki Maklube hakkında bilmediklerimiz aslen maklubenin nasıl yapıldığı önemlidir.

Farsçada ‘ters çevirmek’ anlamına gelen maklube , Türkiye’de genelde öğrenci yemeği olarak biliniyor. Doğrudur… Genelde, özel gün ve gecelerde (genelde gecelerde) sevgi ortamı/ muhabbet ortamı sağlamak amaçlı böyle bir mönü hazırlanır. Aslında, öğrenci adamın maklube malzemesi alacak parayı nereden bulduğu konusu da tartışmalara açık bir vaziyettedir lakin, bu iş zaten cemaat ilişkisi içinde olan öğrenciler/öğrenci olmayanlar arasında gerçekleşir. Bu cemaat mevzuu da, her türlü yöne çekilmeye müsaittir lakin biz burada çekmeyelim, hatta hiçbir yerde çekmeyelim. Gelin biz, maklubenin içine dalalım ve o nefis rayihasını içimize çekelim…

Maklubenin, ana ve baba olmak üzere iki türlü malzemesi vardır. Bu iki tür aslında aynıdır. Pirinç, patates, kavurma, soğan, salatalık, domates, yoğurt… Malzemeleri okurken bile ağzınızın damağının tavana yapıştığının farkında olmamla birlikte, İsmail ağabeyimsi bir tavırla, ‘lezzetin farkında mısınız acaba?’ diye soruyorum sizlere…

Maklube nasıl yapılır?
Maklubeyi üçe ayırmak gerekirse (aslında gerekmez ama biz yine de ayıralım) şöyle diyebiliriz;

1- Entel-Dantel Maklubesi;  İçeriği belli değildir. M’sinden L’sine, U’sundan da E’sine her türlü malzemeyi içinde bulmak mümkündür. Oldukça geniş bir Halil İbrahim sinisine servis yapılır. Sinide servis edilişi de bir dantela misalidir. Her şey bol boldur. Malzemeden çalma gibi bir şey yoktur. Sonunda da karın doyar, ancak göz doymaz. Ve israf diz boyudur. Kalanları dağıtsan bir mahalle doyar.  Tüketenleri de göbekli esnaf amcalardır genelde. Özelde nasıldır bilmem. Araştırmayla belki bulunabilir diye düşünüyorum…

2- Züğürt Maklubesi;  Bu maklube türüne aslında ‘çenesi yorulan züğürt maklubesi’ de diyebiliriz. Zira entellerin dantel maklubesini o kadar çok düşünmüşler ki, bir mesele haline gelmiş… İçeriği bellidir. Pirinç pilavı ile azıcık et ve patates… Bir de soğan vardır ki, o en çok olanıdır. 3 kiloluk pirince 100 gr. tavuk eti düşer. Salata ve yoğurdun yoğunluğu da oldukça fazladır. Bu sebeple bir fırın tepsisine servis edilen maklubenin m’si, bu salata-yoğurt ikilisinin yoğunluğundan ortada kaybolmaktadır. Sonunda herkes tepsiyi yalar hale gelir. Karın az da olsa doyar, ama göz zaten doymaz. Tüketenleri de genelde cemaat olmayan öğrenci gruplarıdır. Özelde fakir aileleri de bu daireye alabiliriz diye düşünüyorum…

3- Cemaat Maklubesi;  Bu tür maklubelere ışık evleri maklubesi desek, yanılmayız zannımca… Zira çoğunlukla bu tür evlerde tüketilir. Kaynağı da nedense cemaat olarak bilinir. Hatta Oda TV’nin bir haberine göre bu yemek Cemaat’in ünlü bir yemeğidir. Ve hatta işi abartarak bu yemeğin Fethullah Gülen Hocaefendi’nin ‘sünneti’ olduğunu da söylemişlerdir.  Hal bu ki başta da belirttiğimiz gibi bu bir Arap yemeğidir. Cemaat bunu  yaymıştır diyebiliriz ama cemaatindir diyemeyiz. Bir de bu ‘sünnet’ mevzuu vardır ki onu burada açıklamak yeterli olmaz zannımca. Zira çevrede çok fazla Ebu Cehil ehli var ve gözlerine de soksan bir şeyi göremezler… Biraz fıkıh kitabı okusalar iyi olur diye düşünüyorum…

Bu maklubenin içeriği de az çok bellidir. Tam malzemeyi kestiremezsin bunlarda. Çünkü malzemeler aynı olduğu halde, soyut olan bir katkı maddesi daha vardır. Bu maddeyi henüz bulabilmiş olabilen biri yoktur. ‘İhlas’ adı altında katılan bu madde aslında maklubenin asıl malzemesi olabilir. Zira başka yerde katan yok bu maddeyi ve farklı bir tat katar yemeğe. Bu maklubeyi yiyen biri o cemaatten biridir artık, kopamaz onlardan. Eve gittiğinde annesine de oranın yemeğinden bahsetmesi ve hatta aynısını yapmasını istemesi de yan etkilerinden biridir bu maddenin…

Maklube amaç değil araçtır, a dostlar
İşte bu üç grubun maklubesinde ortak olan tek bir şey vardır ki, o da isimdir. İçerik aynı gibi görünse de aslında öyle değildir. Muhabbet ve sevgi ortamında yenen bir maklubenin tadı hiçbir yerde yoktur yediğim için biliyorum. Aslında bu sadece maklubeye has bir şey değildir. Bir patates kızartması da buna dahil edilebilir. Maklube sadece ‘buyurun dostlar Halil İbrahim sofrasına’ diyerek çağırılan bir kaynaşma yemeğidir diyebiliriz. Size tavsiyem maklubeyi yemeden önce kimlerle yiyeceğinizi önceden planlayın derim. Yoksa pek haz alamazsınız yemeğinizden…
 
MAKLUBE  MALZEMELERİ VE YAPILIŞI

Malzemeler
1 kg kuşbaşı et
2 Su bardağı pirinç
2 adet soğan
2 adet havuç
2 çorba kaşığı tereyağ
2 adet salatalık
250 gr yoğurt

Hazırlanışı
Et bir tencerede güzelce kavrulur. Büyük bir Tencerenin dibine soğan ve havuç döşenir. üzerine et onun üzerine de Pirinç döşenir, tekrar soğan ve havuç tekrar et tekrar pirinç döşenerek Tencere doldurulur az bir su ilave edilerek karıştırmadan pişirilir. Pirinçler pişince tencere büyük bir sofra tepsisine ters kapatılarak boşaltılır. Tepsinin kenarları salata ve yoğurtla süslenir.