III. Ağa Han
Kişiliği ve yaşamı
İran şah sülalesinden gelen annesinin gözetiminde, İslam ve Doğu eğitiminin yanı sıra Batı eğitimi de aldı. Kendi cemaatinin sorunlarıyla yakından ilgilenen III. Ağa Han, aynı zamanda tüm Hindistan Müslümanlarının önderi haline geldi. Hindistan'daki Müslüman azınlığın çıkarlarının korunup durumlarının iyileştirilmesi amacıyla 1906'da genel vali Lord Minto'yu ziyaret eden Müslüman temsilcilere başkanlık etti. 1909'daki Morley-Minto reformları Hint Müslümanlarına ayrı seçim hakkı getirdi. Tüm Hint Müslümanları Birliği'nin ilk yıllarında başkanlığını yürüten III. Ağa Han, Aligarh'daki Müslüman okulunun üniversiteye dönüştürülmesi için bir fon kurulmasına önayak oldu; bu amacı 1920'de gerçekleşti.
I. Dünya savaşındaki tutumu
I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'ni destekledi. ama savaşı izleyen barış konferansında Osmanlı Devleti'ne karşı insaflı davranılması gerektiğini savundu. Hindistan anayasa reformuyla ilgili olarak 1930-1932 arasında Londra'da yapılan yuvarlak masa toplantılarında önemli bir rol oynadı.
Alevî-Bâtınîliğin mutlak temsilcisi sıfatıyla Nizârî İsmâilîleri'nin İmâm-ı Â'zâmı III. Ağa Han'ın Hilâfetin ilgasıyla alâkalı görüşleri
Alevî-Bâtınîliğin yeryüzündeki mutlak temsilcisi Kırk Sekizinci Nizâr’îyye İsmâilîyye İmâmı "III. Ağa Han", 3 Mart, 1924'te İsmet İnönü'ye gönderdiği mektubunda hilâfetin kaldırılmasının Dünya'daki İslâm birliğinini sarsacağını ve bu nedenle muhafaza edilmesi gerektiğine işâret etmişti. Görüşleri"The Times" (Londra) dergisinde yayınlanmıştı.
Hindistan Hilâfet Hareketi
"III. Ağa Han" 1923 yılında Hindistan'da "Hilâfet Hareketi" adı verilen bir teşkilât oluşturdu. Tüm dünyadaki Alevî-Bâtınîlerinin mukaddes Dâ’î-i Â'zamlığı makâmının sahibi olması nedeniyle, şimdi boşalmış olan bu "Siyâsî-Hilâfet" makâmın geleceği ile de yakınen ilgilenmeğe başlamıştı. Maksadı Hilâfeti savunmak olan bu teşkilat Londra'da birçok girişimlerde bulunmuş ve Hilâfet'in bir şekilde devam etmesini savunmuştu. Ayrıca, Hilâfet taraftarı fikirlerini İsmet Paşa'ya gönderdiği bir mektubunda dile getirmiş ve Hilâfet'in kaldırılmasının İslâm birliğini zedeleyeceği yönündeki fikirlerini açarak İsmet Paşa'yı Hilâfet'in devam ettirilmesi hususunda iknâ etmeğe uğraşmıştı. O zamana kadar hep "Batı" taraftarı olarak tanınan "III. Ağa Han" ortaya koymuş olduğu bu tavrıyla ortaya çıkan bir "İslâm-Batı" çekişmesi/sürtüşmesi sürecinde ilk defa "Batılıları" memnûn etmeyen bir tavır içine girmiş oldu.
Nedenleri
"III. Ağa Han", hem Alevî-Nizârî Hindistan Müslümanlarının "Sahib-i Â'zamı" olması, hem de Fâtımîler Hâlifeliği Hanedânı soyundan gelmesi fırsatını değerlendirerek Alevî-Nizârî HindistanMüslümanları Hilâfet Hareketi'nin önderliğini de üstlenerek, kendi temsil ettiği Nizârî İsmâilîyye mezhebine bağlı olan Müslümanlar nezdindeki konumunu güçlendirmişti.
Ayrıca bakınız: Alevî, İsmâilîyye, Nizâr’îyye, Fâtımîler Hâlifeliği, İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı), İmâmet (Nizârî i'tikadı), İmâmet (Şîʿa i'tikadı), İmâmet (Şîʿa-i Bâtın’îyye i'tikadı) ile İmâmet (Melâhide-i Bâtın’îyye i'tikadı)
Milletler Cemiyeti temsilciliği
1932'de hem Cenevre Dünya Silahsızlanma Konferansı'nda, hem de Milletler Cemiyeti Kurulu'nda Hindistan'ı temsil etti. 1934-1937 arasında Milletler Cemiyeti'nde ülkesini temsil etmeyi sürdürdü.1937'de Cemiyet'in başkanlığına seçildi. II. Dünya Savaşı sırasında İsviçre'ye yerleşerek siyasal yaşamdan çekildi.
Özel zevkleri
Ağa Han, Salkanot cinsi yarış atları yetiştirmekle de ün yapmıştı. Ağa Han Mimarlık Ödülü, 1977 yılından beri her üç yılda bir, İslam kültürünü başarıyla yorumlayan çağdaş tasarım, sosyal konut, toplumsal gelişim, restorasyon, yeniden kullanım ve bölgesel koruma projelerini kapsayan mimarlık ürünleri Ağa Han Geliştirme Ağı (İngilizce: Aga Khan Development Network) tarafından Ağa Han Mimarlık Ödülleri ile ödüllendirmektedir. 1977'den beri 8 dönem geçiren mimarlık ödülleri, dünyanın farklı bölgelerinde bulunan 7.000'den fazla yapı projesini içeren bir belgeliğe sahiptir. Şimdiye kadar yüzden fazla proje ödüllendirilmiştir. 11. döneminde (2008-2010 dönemi) olan ödül toplamı 500.000$'dır.
Garam masalada özellikle bu bölgenin vazgeçilmezleri arasinda. Kuzeyin diger olmazsa olmazlari; yogurt ve sarimsak. Yogurtla birçok çesit baharli içecek de hazirlanir.
Dogu Hindistan yani Bengal bölgesi hardal gibi sert aromali baharlariyla bilinir. Yemeklerde agirlikli olarak siviyag kullanan Bengalliler kirmizi et yerine deniz ürünlerini tercih ederler.
Güney Hindistan ise çok tüketilen hindistancevizi ile taninir. Bölgede hindistancevizi ile hazirlanan o kadar çok yemek vardir ki adeta tuz niyetine kullaniliyor denebilir. Bugdayin yerini burada pirinç aliyor.
Yemeklerin bölgelere göre farklilik göstermesinde iklimin yani sira farkli dinlerin de rol oynadigi bilinmekte. Örnegin; Hindular sigir eti Müslümanlar domuz eti Budistler ise hiçbir et çesidini tüketmiyor. Bu da onlarin yemek kültürü egilimlerini belirliyor. Dine göre belirlenen et seçimi sebzenin ön plana çikmasini saglamis. Sebzeler her bölge ve mevsimde farkli. Sebzeyi pisirme sekli yaninda hangi yemekle sunulduguna bagli. Mercimegin tüm ülkede kullanimi çok yaygin ve bölgesel tercihlere göre farklilik gösterir.
Hindistan'da birçok din bulunmasina ragmen Hint yemek aliskanliklarinda etkisi olan kültürler Hindu ve Müslüman gelenekleridir. Her yeni göç dalgasi kendi mutfak aliskanliklarini da beraberinde getirmis. Ancak her yeni grup zaman içinde Hint yemek özellikleri ve pisirme yöntemlerini benimsemis ve bu sayede daha iyiye dogru bir sentez oluşturmuslar.
Hindistanın Meşhur Garam MasalaTarifi
Malzemeler
2 defne yaprağı
Yarım çay kaşığı besbase
12 kakule
1 çay kaşığı tane karabiber
1 çay kaşığı tane karanfil
2x7 cm.lik çubuk tarçın
25 gr siyah kimyon tohumu
25 gr kişniş tohumu
Yapılışı
Daha keskin ve acı olan özgün tadı zamanla giderek yumuşamış ve tatlımsı olmuştur. Kişniş, kimyon, karanfil, tarçın, tane karabiber ve kabukları soyulmuş kakule tohumlarının hepsi küçük bir değirmende öğütülür ve havanda dövülür. Besbase ve defneyaprağı eklenir ve harmanlanır. Cam şişe veya kavanoza doldurulur. Kapağı sıkıca kapatılıp 2 ay süreyle serin ve ışık almayan bir yerde bekletilebilir.
İran şah sülalesinden gelen annesinin gözetiminde, İslam ve Doğu eğitiminin yanı sıra Batı eğitimi de aldı. Kendi cemaatinin sorunlarıyla yakından ilgilenen III. Ağa Han, aynı zamanda tüm Hindistan Müslümanlarının önderi haline geldi. Hindistan'daki Müslüman azınlığın çıkarlarının korunup durumlarının iyileştirilmesi amacıyla 1906'da genel vali Lord Minto'yu ziyaret eden Müslüman temsilcilere başkanlık etti. 1909'daki Morley-Minto reformları Hint Müslümanlarına ayrı seçim hakkı getirdi. Tüm Hint Müslümanları Birliği'nin ilk yıllarında başkanlığını yürüten III. Ağa Han, Aligarh'daki Müslüman okulunun üniversiteye dönüştürülmesi için bir fon kurulmasına önayak oldu; bu amacı 1920'de gerçekleşti.
I. Dünya savaşındaki tutumu
I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'ni destekledi. ama savaşı izleyen barış konferansında Osmanlı Devleti'ne karşı insaflı davranılması gerektiğini savundu. Hindistan anayasa reformuyla ilgili olarak 1930-1932 arasında Londra'da yapılan yuvarlak masa toplantılarında önemli bir rol oynadı.
Alevî-Bâtınîliğin mutlak temsilcisi sıfatıyla Nizârî İsmâilîleri'nin İmâm-ı Â'zâmı III. Ağa Han'ın Hilâfetin ilgasıyla alâkalı görüşleri
Alevî-Bâtınîliğin yeryüzündeki mutlak temsilcisi Kırk Sekizinci Nizâr’îyye İsmâilîyye İmâmı "III. Ağa Han", 3 Mart, 1924'te İsmet İnönü'ye gönderdiği mektubunda hilâfetin kaldırılmasının Dünya'daki İslâm birliğinini sarsacağını ve bu nedenle muhafaza edilmesi gerektiğine işâret etmişti. Görüşleri"The Times" (Londra) dergisinde yayınlanmıştı.
Hindistan Hilâfet Hareketi
"III. Ağa Han" 1923 yılında Hindistan'da "Hilâfet Hareketi" adı verilen bir teşkilât oluşturdu. Tüm dünyadaki Alevî-Bâtınîlerinin mukaddes Dâ’î-i Â'zamlığı makâmının sahibi olması nedeniyle, şimdi boşalmış olan bu "Siyâsî-Hilâfet" makâmın geleceği ile de yakınen ilgilenmeğe başlamıştı. Maksadı Hilâfeti savunmak olan bu teşkilat Londra'da birçok girişimlerde bulunmuş ve Hilâfet'in bir şekilde devam etmesini savunmuştu. Ayrıca, Hilâfet taraftarı fikirlerini İsmet Paşa'ya gönderdiği bir mektubunda dile getirmiş ve Hilâfet'in kaldırılmasının İslâm birliğini zedeleyeceği yönündeki fikirlerini açarak İsmet Paşa'yı Hilâfet'in devam ettirilmesi hususunda iknâ etmeğe uğraşmıştı. O zamana kadar hep "Batı" taraftarı olarak tanınan "III. Ağa Han" ortaya koymuş olduğu bu tavrıyla ortaya çıkan bir "İslâm-Batı" çekişmesi/sürtüşmesi sürecinde ilk defa "Batılıları" memnûn etmeyen bir tavır içine girmiş oldu.
Nedenleri
"III. Ağa Han", hem Alevî-Nizârî Hindistan Müslümanlarının "Sahib-i Â'zamı" olması, hem de Fâtımîler Hâlifeliği Hanedânı soyundan gelmesi fırsatını değerlendirerek Alevî-Nizârî HindistanMüslümanları Hilâfet Hareketi'nin önderliğini de üstlenerek, kendi temsil ettiği Nizârî İsmâilîyye mezhebine bağlı olan Müslümanlar nezdindeki konumunu güçlendirmişti.
Ayrıca bakınız: Alevî, İsmâilîyye, Nizâr’îyye, Fâtımîler Hâlifeliği, İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı), İmâmet (Nizârî i'tikadı), İmâmet (Şîʿa i'tikadı), İmâmet (Şîʿa-i Bâtın’îyye i'tikadı) ile İmâmet (Melâhide-i Bâtın’îyye i'tikadı)
Milletler Cemiyeti temsilciliği
1932'de hem Cenevre Dünya Silahsızlanma Konferansı'nda, hem de Milletler Cemiyeti Kurulu'nda Hindistan'ı temsil etti. 1934-1937 arasında Milletler Cemiyeti'nde ülkesini temsil etmeyi sürdürdü.1937'de Cemiyet'in başkanlığına seçildi. II. Dünya Savaşı sırasında İsviçre'ye yerleşerek siyasal yaşamdan çekildi.
Özel zevkleri
Ağa Han, Salkanot cinsi yarış atları yetiştirmekle de ün yapmıştı. Ağa Han Mimarlık Ödülü, 1977 yılından beri her üç yılda bir, İslam kültürünü başarıyla yorumlayan çağdaş tasarım, sosyal konut, toplumsal gelişim, restorasyon, yeniden kullanım ve bölgesel koruma projelerini kapsayan mimarlık ürünleri Ağa Han Geliştirme Ağı (İngilizce: Aga Khan Development Network) tarafından Ağa Han Mimarlık Ödülleri ile ödüllendirmektedir. 1977'den beri 8 dönem geçiren mimarlık ödülleri, dünyanın farklı bölgelerinde bulunan 7.000'den fazla yapı projesini içeren bir belgeliğe sahiptir. Şimdiye kadar yüzden fazla proje ödüllendirilmiştir. 11. döneminde (2008-2010 dönemi) olan ödül toplamı 500.000$'dır.
Garam masalada özellikle bu bölgenin vazgeçilmezleri arasinda. Kuzeyin diger olmazsa olmazlari; yogurt ve sarimsak. Yogurtla birçok çesit baharli içecek de hazirlanir.
Dogu Hindistan yani Bengal bölgesi hardal gibi sert aromali baharlariyla bilinir. Yemeklerde agirlikli olarak siviyag kullanan Bengalliler kirmizi et yerine deniz ürünlerini tercih ederler.
Güney Hindistan ise çok tüketilen hindistancevizi ile taninir. Bölgede hindistancevizi ile hazirlanan o kadar çok yemek vardir ki adeta tuz niyetine kullaniliyor denebilir. Bugdayin yerini burada pirinç aliyor.
Yemeklerin bölgelere göre farklilik göstermesinde iklimin yani sira farkli dinlerin de rol oynadigi bilinmekte. Örnegin; Hindular sigir eti Müslümanlar domuz eti Budistler ise hiçbir et çesidini tüketmiyor. Bu da onlarin yemek kültürü egilimlerini belirliyor. Dine göre belirlenen et seçimi sebzenin ön plana çikmasini saglamis. Sebzeler her bölge ve mevsimde farkli. Sebzeyi pisirme sekli yaninda hangi yemekle sunulduguna bagli. Mercimegin tüm ülkede kullanimi çok yaygin ve bölgesel tercihlere göre farklilik gösterir.
Hindistan'da birçok din bulunmasina ragmen Hint yemek aliskanliklarinda etkisi olan kültürler Hindu ve Müslüman gelenekleridir. Her yeni göç dalgasi kendi mutfak aliskanliklarini da beraberinde getirmis. Ancak her yeni grup zaman içinde Hint yemek özellikleri ve pisirme yöntemlerini benimsemis ve bu sayede daha iyiye dogru bir sentez oluşturmuslar.
Hindistanın Meşhur Garam MasalaTarifi
Malzemeler
2 defne yaprağı
Yarım çay kaşığı besbase
12 kakule
1 çay kaşığı tane karabiber
1 çay kaşığı tane karanfil
2x7 cm.lik çubuk tarçın
25 gr siyah kimyon tohumu
25 gr kişniş tohumu
Yapılışı
Daha keskin ve acı olan özgün tadı zamanla giderek yumuşamış ve tatlımsı olmuştur. Kişniş, kimyon, karanfil, tarçın, tane karabiber ve kabukları soyulmuş kakule tohumlarının hepsi küçük bir değirmende öğütülür ve havanda dövülür. Besbase ve defneyaprağı eklenir ve harmanlanır. Cam şişe veya kavanoza doldurulur. Kapağı sıkıca kapatılıp 2 ay süreyle serin ve ışık almayan bir yerde bekletilebilir.