Anadolu Azizleri
Bu inancın ilk elçilerinin ziyaret ettikleri, İncil’de adı geçen mektuplarını yazdıkları ve daha sonraki kuflakların bin bir türlü cefa ve eziyete karşın inançlarına sadık kaldıkları yer olarak da tarihte ünlenmiştir. İncil’in hemen hemen yarısı Anadolu ile bağlantılıdır. Ya burada bulunan bir kilise topluluğuna veya şahsa yazılmış ya da burada kurulu olan bir şehirde kaleme alınıp başka bir yere gönderilmiştir. Ayrıca en önemli kilise önderlerinden birçoğu da bu topraklarda yaşamıştır. Bu kitap Anadolu azizlerinin yaşamlarına ve yaptıklarına ışık tutma amacıyla kaleme alınmıştır.
Eleuterio ve İzmit'li arkadaşları (İzmit, 250)
Aziz Eleuterio ve Nicomedia'lı Aziz arkadaşları,İzmit'te- Nicomedia'da imparatorun sarayında çıkan yangından sonra ilk defa açıkça öldürülen hıristiyan gruba aittirler.
Espedit (Malatya, 300)
Aziz Espedit hakkında çok fazla bilgi olmamasına rağmen onun bir Romalı asker olduğunu bilinir, inancı uğruna Malatya’da şehit olmuştur.
Azize Barbara : (İzmit, 300)
Bu ermiş kadında Nikomedia’lı (İzmit) imiş doğum tarihi bilinmediği gbi ölüm tarihinde de kesinlik yok İ.S. 2 ile 3.yüzyıl başları arasında değişen tarihler veriliyor Azize Barbara Dios Kouros adında bir puta taparın kızıymış çok güzel bir kız olduğu için babası bir zarar gelir korkusuyla koruması altında tutuyormuş Barbara’yı ama kız babasının dinini sürdüreceği yerde Hıristiyan olmuş ve günün birinde de o dönemde ve günümüzde yaşayan bir çok Hıristiyanın yaptığı gibi babasına bu durumu anlatmıştır. Diaskouros’ta kızı alıp “praefectus” a (Romalı yüksek görevli) götürmüş praefectus’ta kızın öldürülmesini buyurmuş cellatlık görevini de Diaskouros üstlenmiş doğrudan ve kendi öz kızını koyun keser gibi kesmiş ama bu zalim babanın cezasını vermekte gecikmemiş Tanrı bir yıldırım bu insanlıktan uzak babayı yok edivermiş bir anda bir Hıristiyan şehidi olarak Katolik kilisesi tarafından Azizelik derecesine yükseltilen Barbara gökgürültüsüyle birlikte gelen fırtınalarda yardıma çağrılıyordu.
Andronicus, Probus, Tharacus (Anavarza/ Adana 304)
Bu üç aziz bir zamanlar Cilicie bölgesinin (günümüzdeki İskenderun-Mersin arası) en ünlü iman şehitleriydi. Vali Maxime'in karşısına Pompeiopolis'de (Viranşehir - Mersin'e 13 kilometre) tutuklanmış üç Hıristiyanı çıkardılar. Tharacus 65 yaşındaydı ve Claudopolis'te (Mut) doğmuş. Hıristiyan olduğu için orduyu terketmişti. Tüm zulümlere rağmen imanını inkar etmemişti. Probus ise Side'de doğmuştu. Korkunç bir şekilde dövülmüş olmasına karşın Hıristiyanlığı reddetmemişti. Andronicus, Efes'in soylu ailelerinden gelen bir gençti. Uğradığı onca işkenceye karşın Hıristiyanlığı savunmaya devam ediyordu. İnatçılığa varan bu direniş karşısında her üçü de hapse atıldı.
Efrem (Mardin, Nusaybin, 373)
Efrem Kutsal Kitabın yaklaşık tümünün yorumunu yapmıştı.Hıristiyanlık inancı ve İsa’nın giz dolu yaşamı üzerine sayısız ilahi yazdı.Tüm yaşamını Kilise’nin uğruna yazı yazarak, dua ederek ve yoksulluk içinde geçirdi. Aziz Efraim (süryanice: Afrêm [okunuşu]), Edessa (Urfa) Diyakozu Süryani Efraim olarak da bilinir (d.y. 306, Nisibis[Nusaybin]-ö. 9 Haziran 373,Edessa; yortu günü, Batı'da 9 Haziran, Doğu'da 28 Ocak), Hıristiyan ilahiyatçı, şair, ilahi yazarı ve kilise bilgini. Doğu Kilisesi'ne bağlı din adamlarına öğreti konusunda danışmanlık yapmış, ilahiyat ve Kitabı Mukaddes yorumlarıyla polemiklerinde ortak bir Hıristiyan geleneğinden söz ederek, Yunan ve Latin kiliselerini büyük ölçüde etkilemiştir. 4. yüzyıl Süryani Kilisesi'nin en etkin temsilcisi kabul edilir.
Basilius (Kayseri, 379)
Koyu Hıristiyan bir ailedendi.Aile bir azizler ailesiydi. Basilius, Kayseri'de, İstanbul'da ve Atina'da okudu.Atina'da okuduğu sırada Julianus (geleceğin imparatoru) ve Gregorius (geleceğin Nazianz episkoposu) ile sınıf arkadaşı oldu. Basilius ancak 357 yılında, 28 yaşındayken vaftiz olmuştur. Ablası Macrina'nın etkisiyle, yavaş yavaş manastır hayatına yöneldi. Doğuda iki yıl süren bir geziden sonra Kapadokya'ya geri dönüp ibadet, etüd ve bedensel çalışma içeren bir toplu manastır hayatı başlattı. 364 yılında Basilius, Kayseri'de rahip oldu.368 yılında Kapadokya'da kıtlık vardır. Basilius, ihtiyaç içinde olan Hıristiyan ve Yahudilere yiyecek dağıtabilmek için topraklarını satar.Basilius, tüm Hıristiyanlar için bir tinsel hoca olmuştur.
Asterius (Amasya, 400)
Asterius, Amasya episkoposu idi. Zamanının en önemli vaizlerinden ve moralistlerinden biri olmuştur.
Anfilochio (Konya, 403)
Aziz Anfilochio, Konya'da yaşamış ve episkopos olarak hizmet etmiştir.
Daniel (Antakya, 493)
Samosate (Adıyaman'ın bucağı Samsat) yakınlarındaki Maratha'da Fırat kıyılarında doğdu. Annesi adağı olduğu için onu 5 yaşındayken bölgedeki bir manastıra verdi. Daniel 12 yaşındayken rahip oldu.Halep yakınlarında bulunan Symeon'u(Simeon Stilit) çok görmek istiyordu. Bir toplantı için Antakya'ya gitmekte olan başrahip onu da yanına aldı. Toplantı dönüşünde yollarını değiştirerek bir sütun üzerinde yaşayan Symeon'u görmeye gittiler. Daniel'e sütuna çıkma ayrıcalığı tanındı. Orada Symeon'la söyleşide bulundu ve onun tarafından kutsandı. Aradan günler geçti. Daniel bulunduğu manastırın başrahibi oldu. Symeon'un yanına döndü, onunla 15 gün geçirdi sonra Kudüs'e doğru yola çıktı. Yolda giderken karşısına Symeon'a benzeyen yaşlı bir adam çıktı ve kendisine "Yeni Kudüs" olan Constantinople'a gitmesinin daha doğru olacağını söyledi. Bunun üzerine Daniel yolunu değiştirerek Boğaz'ın batı yakasında bulunan Anaplous'taki Aziz Michel manastırına gitti ve orada 9 yıl kaldı. Yeni ölmüş Symeon'un ruhu ona görünerek kendisinin halefi olmasını istedi. O andan itibaren gelen halk artık Daniel'in vaazlarını dinliyor, Daniel aracılığıyla mucizeler ve iyileşmeler oluyordu. Daniel aynı zamanda İmparator I. Leon'un (457-471) ve Zenon'un (474-491) akıl hocalığını da yaptı.
Anastasius (Antakya, 609)
Anastasius Filistin'de doğdu. Sina dağında keşiş olarak yaşadı. 559 yılında Antakya episkoposu oldu.Anastasius ortodoksluğun büyük bir savunucusu olmuştur. Bu durum imparator II. Justinus'un hoşuna gitmediğinden onu Kudüs'e sürgüne gönderdi. Anastasius sürgünde olmasından yararlanarak, "Çok Kutsal Teslis - Enkarnasyon - Mesih İsa'nın Çektiği Istıraplar ve Dirilişi" hakkında birçok eser yazdı.
Asya, Antakya
Çok sayıda hasta iyileştirdiği bilinmektedir. Ölmeden önce Antakya'da bulunmuştur.
Eleuterio ve İzmit'li arkadaşları (İzmit, 250)
Aziz Eleuterio ve Nicomedia'lı Aziz arkadaşları,İzmit'te- Nicomedia'da imparatorun sarayında çıkan yangından sonra ilk defa açıkça öldürülen hıristiyan gruba aittirler.
Espedit (Malatya, 300)
Aziz Espedit hakkında çok fazla bilgi olmamasına rağmen onun bir Romalı asker olduğunu bilinir, inancı uğruna Malatya’da şehit olmuştur.
Azize Barbara : (İzmit, 300)Bu ermiş kadında Nikomedia’lı (İzmit) imiş doğum tarihi bilinmediği gbi ölüm tarihinde de kesinlik yok İ.S. 2 ile 3.yüzyıl başları arasında değişen tarihler veriliyor Azize Barbara Dios Kouros adında bir puta taparın kızıymış çok güzel bir kız olduğu için babası bir zarar gelir korkusuyla koruması altında tutuyormuş Barbara’yı ama kız babasının dinini sürdüreceği yerde Hıristiyan olmuş ve günün birinde de o dönemde ve günümüzde yaşayan bir çok Hıristiyanın yaptığı gibi babasına bu durumu anlatmıştır. Diaskouros’ta kızı alıp “praefectus” a (Romalı yüksek görevli) götürmüş praefectus’ta kızın öldürülmesini buyurmuş cellatlık görevini de Diaskouros üstlenmiş doğrudan ve kendi öz kızını koyun keser gibi kesmiş ama bu zalim babanın cezasını vermekte gecikmemiş Tanrı bir yıldırım bu insanlıktan uzak babayı yok edivermiş bir anda bir Hıristiyan şehidi olarak Katolik kilisesi tarafından Azizelik derecesine yükseltilen Barbara gökgürültüsüyle birlikte gelen fırtınalarda yardıma çağrılıyordu.
Andronicus, Probus, Tharacus (Anavarza/ Adana 304)
Bu üç aziz bir zamanlar Cilicie bölgesinin (günümüzdeki İskenderun-Mersin arası) en ünlü iman şehitleriydi. Vali Maxime'in karşısına Pompeiopolis'de (Viranşehir - Mersin'e 13 kilometre) tutuklanmış üç Hıristiyanı çıkardılar. Tharacus 65 yaşındaydı ve Claudopolis'te (Mut) doğmuş. Hıristiyan olduğu için orduyu terketmişti. Tüm zulümlere rağmen imanını inkar etmemişti. Probus ise Side'de doğmuştu. Korkunç bir şekilde dövülmüş olmasına karşın Hıristiyanlığı reddetmemişti. Andronicus, Efes'in soylu ailelerinden gelen bir gençti. Uğradığı onca işkenceye karşın Hıristiyanlığı savunmaya devam ediyordu. İnatçılığa varan bu direniş karşısında her üçü de hapse atıldı.
Efrem (Mardin, Nusaybin, 373)
Efrem Kutsal Kitabın yaklaşık tümünün yorumunu yapmıştı.Hıristiyanlık inancı ve İsa’nın giz dolu yaşamı üzerine sayısız ilahi yazdı.Tüm yaşamını Kilise’nin uğruna yazı yazarak, dua ederek ve yoksulluk içinde geçirdi. Aziz Efraim (süryanice: Afrêm [okunuşu]), Edessa (Urfa) Diyakozu Süryani Efraim olarak da bilinir (d.y. 306, Nisibis[Nusaybin]-ö. 9 Haziran 373,Edessa; yortu günü, Batı'da 9 Haziran, Doğu'da 28 Ocak), Hıristiyan ilahiyatçı, şair, ilahi yazarı ve kilise bilgini. Doğu Kilisesi'ne bağlı din adamlarına öğreti konusunda danışmanlık yapmış, ilahiyat ve Kitabı Mukaddes yorumlarıyla polemiklerinde ortak bir Hıristiyan geleneğinden söz ederek, Yunan ve Latin kiliselerini büyük ölçüde etkilemiştir. 4. yüzyıl Süryani Kilisesi'nin en etkin temsilcisi kabul edilir.
Basilius (Kayseri, 379)
Koyu Hıristiyan bir ailedendi.Aile bir azizler ailesiydi. Basilius, Kayseri'de, İstanbul'da ve Atina'da okudu.Atina'da okuduğu sırada Julianus (geleceğin imparatoru) ve Gregorius (geleceğin Nazianz episkoposu) ile sınıf arkadaşı oldu. Basilius ancak 357 yılında, 28 yaşındayken vaftiz olmuştur. Ablası Macrina'nın etkisiyle, yavaş yavaş manastır hayatına yöneldi. Doğuda iki yıl süren bir geziden sonra Kapadokya'ya geri dönüp ibadet, etüd ve bedensel çalışma içeren bir toplu manastır hayatı başlattı. 364 yılında Basilius, Kayseri'de rahip oldu.368 yılında Kapadokya'da kıtlık vardır. Basilius, ihtiyaç içinde olan Hıristiyan ve Yahudilere yiyecek dağıtabilmek için topraklarını satar.Basilius, tüm Hıristiyanlar için bir tinsel hoca olmuştur.
Asterius (Amasya, 400)
Asterius, Amasya episkoposu idi. Zamanının en önemli vaizlerinden ve moralistlerinden biri olmuştur.
Anfilochio (Konya, 403)
Aziz Anfilochio, Konya'da yaşamış ve episkopos olarak hizmet etmiştir.
Daniel (Antakya, 493)
Samosate (Adıyaman'ın bucağı Samsat) yakınlarındaki Maratha'da Fırat kıyılarında doğdu. Annesi adağı olduğu için onu 5 yaşındayken bölgedeki bir manastıra verdi. Daniel 12 yaşındayken rahip oldu.Halep yakınlarında bulunan Symeon'u(Simeon Stilit) çok görmek istiyordu. Bir toplantı için Antakya'ya gitmekte olan başrahip onu da yanına aldı. Toplantı dönüşünde yollarını değiştirerek bir sütun üzerinde yaşayan Symeon'u görmeye gittiler. Daniel'e sütuna çıkma ayrıcalığı tanındı. Orada Symeon'la söyleşide bulundu ve onun tarafından kutsandı. Aradan günler geçti. Daniel bulunduğu manastırın başrahibi oldu. Symeon'un yanına döndü, onunla 15 gün geçirdi sonra Kudüs'e doğru yola çıktı. Yolda giderken karşısına Symeon'a benzeyen yaşlı bir adam çıktı ve kendisine "Yeni Kudüs" olan Constantinople'a gitmesinin daha doğru olacağını söyledi. Bunun üzerine Daniel yolunu değiştirerek Boğaz'ın batı yakasında bulunan Anaplous'taki Aziz Michel manastırına gitti ve orada 9 yıl kaldı. Yeni ölmüş Symeon'un ruhu ona görünerek kendisinin halefi olmasını istedi. O andan itibaren gelen halk artık Daniel'in vaazlarını dinliyor, Daniel aracılığıyla mucizeler ve iyileşmeler oluyordu. Daniel aynı zamanda İmparator I. Leon'un (457-471) ve Zenon'un (474-491) akıl hocalığını da yaptı.
Anastasius (Antakya, 609)
Anastasius Filistin'de doğdu. Sina dağında keşiş olarak yaşadı. 559 yılında Antakya episkoposu oldu.Anastasius ortodoksluğun büyük bir savunucusu olmuştur. Bu durum imparator II. Justinus'un hoşuna gitmediğinden onu Kudüs'e sürgüne gönderdi. Anastasius sürgünde olmasından yararlanarak, "Çok Kutsal Teslis - Enkarnasyon - Mesih İsa'nın Çektiği Istıraplar ve Dirilişi" hakkında birçok eser yazdı.
Asya, Antakya
Çok sayıda hasta iyileştirdiği bilinmektedir. Ölmeden önce Antakya'da bulunmuştur.