Mesai nasıl hesaplanır? Fazla çalışma hesaplamasında nelere dikkat edilmeli?
İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi 45 saatin üstünde olamaz. Şirketler de çalışma saatlerini bu kuralı ve iş planlarını bunu göz önüne alarak ayarlar.
Bir işletme çalışma şeklini haftalık 45 saat olarak da belirleyebilir, 40 saat de. Ancak çalışma saatleri 45 saati üzerinde belirlenemez.
Mesai/fazla çalışma sayılacak çalışma süreleri nasıl hesaplanır?
Belirlenen çalışma süresini aşan her bir çalışma fazla çalışma/mesaidir.
Yani çalışma süresini haftalık 45 saat olarak belirleyen bir işletmedeki çalışanlar, haftalık 45 saati aştıkları her bir çalışma süresini fazla çalışma olarak hesaplayabilir.
Aynı şekilde, haftalık belirlenen saat aralığı 45 saatin altındaysa da belirlenen saatin aşıldığı her bir çalışma süresi fazla çalışma/mesaidir.
Örneğin bir çalışanın haftalık çalışma süresi 42 olan bir işletmede, ay içerisindeki bir haftanın 3 günü; toplamda 4 saat fazla çalıştığını varsayalım.
Bu kişinin haftalık çalışma süresini hesapladığınızda toplamda bulacağınız rakam 46 olacaktır.
46 – 42 = 4 saat haftalık aşım mevcuttur.
Kişinin bu ay için 4 saatlik fazla çalışması bulunmaktadır.
Birçok işletme mesai takibini daha sağlıklı yapabilmek için mesai yapan çalışanların çalışma saatlerini sistem üzerinden girebilecekleri ve iş verenlerin onaylayabileceği bir uygulama veya imza formu kullanmaktadırlar.
Mesai/fazla çalışma neye göre hesaplanır?
Hesaplanan fazla çalışma süresinin İş Kanunu’na göre uygun katsayı ile çarpılır.
• Haftalık çalışma süresi 45’in altında kalan işletmelerde mesai hesaplaması yapılırken; 45 saate kadar olan mesailer 1,25 ile, 45 saatin üstündeki mesailer ise 1,5 ile çarpılır.
• Haftalık çalışma süresi 45 saati aşan işletmelerde mesai hesaplaması yapılırken; Hesaplanan fazla çalışmalar 1,5 ile çarpılır.
• Resmî tatillerde çalışılan sürelerin hesaplaması yapılırken; Her bir gün için, günlük çalışma süresine bakılmaksızın 1 tam günlük ücret hesaplanır.
Yani, haftalık 40 saat çalışan bir çalışanın 4 saatlik fazla çalışmasını hesaplamak için 1,25 ile çarpmalısınız. 45 saati aşan herhangi bir fazla çalışmayı hesaplarken de 1,5 ile.
Elde edilen saat tutarı hak edişiniz olacaktır.
Yani; 4 * 1,25 = 5 saat hak edişi olacak.
Bu fazla çalışma bayramda yapıldıysa ise; 1 gün hak edişi olacak.
Bu katsayılar bir tek 5953 sayılı Basın İş Kanunu’nda farklıdır. 5953’e göre çalışan kişilerde fazla çalışma süresi 45 saat kuralı veya resmî tatil olup olmamasına bakılmaksızın 1,5 ile çarpılır.
Ek olarak bu kanuna uygun çalışanların hesaplamaları, çalışılan süre tutarı yukarı doğru 30 dakikaya veya 1 saate yuvarlandıktan sonra gerçekleştirilmelidir.
Fazla çalışma çalışana hangi yolla ödenir?
Hesaplama sonucu hak edilen fazla çalışma süreleri kişiye ay sonu bordrosunda ücret olarak veya 6 ay içerisinde izin olarak yansıtılabilir.
Burada dikkat edilmesi gereken tek husus; 45 saat altı hesaplamalarda ücret yoluyla ödenecek mesailer 1,25 ile çarpılırken, izin yoluyla ödenecek hak edişler 1,15 ile çarpılır.
Peki mesai/fazla çalışma ödemesi nasıl yapılır?
Kişiye fazla çalışmasını ödemek istiyorsunuz diyelim. Bu durumda ilk olarak yukarıdaki gibi, kişinin hak edişini hesaplamalısınız. Sonrasında ise kişinin brüt maaşı üzerinden saatlik ücreti bulup, hak edişi ile çarpmalısınız.
Örneğin, haftalık 42 saat çalışan biri aylık 2 saat fazla mesai yaptıysa, 2 * 1,25 = 2,5 hak edişi olacak.
Aylık 2500 brüt maaş alan birinin saatlik ücretini hesaplarken; 2500 / 225 = 11,11 kişinin saatlik ücretidir.
*Mesai hesaplamalarının net üzerinden yapıldığı algısı yanlıştır. Kişinin fazla çalıştığı saatler de vergiye tabiidir ve sigorta kapsamındadır. Bu nedenle brüt ücret üzerinden hesaplanıp, aylık brüt ücrete eklenir.
Bu durumda saatlik ücreti hak edişle çarpmak için; 2,5 * 11,11 = 27,78 TL kişinin brüt ücretine eklenecektir.
Yani kişinin bu ayki toplam brüt ücreti 2500TL değil, 2527,78TL olacaktır.
*225’e bölünmesinin sebebi ise; brüt maaş / aylık gün sayısı / çalışılan saat ‘tir.
x / 30 / 7,5 = x / (30*7,5) = x / 225
Eğer izin olarak kullanılacaksa da kişi, 2 * 1,15 = 2,3 saat ek izin kullanabilir.
Özetle, genel olarak bu hesaplamalarda önemli olan kişinin haftalık kaç saat çalıştığı, hangi kanuna tabii olduğu ve ne zaman mesai yaptığına göre şekillenmektedir.
Herhangi bir sorunuz ve tavsiyeniz olursa bana her zaman ulaşabilirsiniz.
Sevgiyle kalın...
Bir işletme çalışma şeklini haftalık 45 saat olarak da belirleyebilir, 40 saat de. Ancak çalışma saatleri 45 saati üzerinde belirlenemez.
Mesai/fazla çalışma sayılacak çalışma süreleri nasıl hesaplanır?
Belirlenen çalışma süresini aşan her bir çalışma fazla çalışma/mesaidir.
Yani çalışma süresini haftalık 45 saat olarak belirleyen bir işletmedeki çalışanlar, haftalık 45 saati aştıkları her bir çalışma süresini fazla çalışma olarak hesaplayabilir.
Aynı şekilde, haftalık belirlenen saat aralığı 45 saatin altındaysa da belirlenen saatin aşıldığı her bir çalışma süresi fazla çalışma/mesaidir.
Örneğin bir çalışanın haftalık çalışma süresi 42 olan bir işletmede, ay içerisindeki bir haftanın 3 günü; toplamda 4 saat fazla çalıştığını varsayalım.
Bu kişinin haftalık çalışma süresini hesapladığınızda toplamda bulacağınız rakam 46 olacaktır.
46 – 42 = 4 saat haftalık aşım mevcuttur.
Kişinin bu ay için 4 saatlik fazla çalışması bulunmaktadır.
Birçok işletme mesai takibini daha sağlıklı yapabilmek için mesai yapan çalışanların çalışma saatlerini sistem üzerinden girebilecekleri ve iş verenlerin onaylayabileceği bir uygulama veya imza formu kullanmaktadırlar.
Mesai/fazla çalışma neye göre hesaplanır?
Hesaplanan fazla çalışma süresinin İş Kanunu’na göre uygun katsayı ile çarpılır.
• Haftalık çalışma süresi 45’in altında kalan işletmelerde mesai hesaplaması yapılırken; 45 saate kadar olan mesailer 1,25 ile, 45 saatin üstündeki mesailer ise 1,5 ile çarpılır.
• Haftalık çalışma süresi 45 saati aşan işletmelerde mesai hesaplaması yapılırken; Hesaplanan fazla çalışmalar 1,5 ile çarpılır.
• Resmî tatillerde çalışılan sürelerin hesaplaması yapılırken; Her bir gün için, günlük çalışma süresine bakılmaksızın 1 tam günlük ücret hesaplanır.
Yani, haftalık 40 saat çalışan bir çalışanın 4 saatlik fazla çalışmasını hesaplamak için 1,25 ile çarpmalısınız. 45 saati aşan herhangi bir fazla çalışmayı hesaplarken de 1,5 ile.
Elde edilen saat tutarı hak edişiniz olacaktır.
Yani; 4 * 1,25 = 5 saat hak edişi olacak.
Bu fazla çalışma bayramda yapıldıysa ise; 1 gün hak edişi olacak.
Bu katsayılar bir tek 5953 sayılı Basın İş Kanunu’nda farklıdır. 5953’e göre çalışan kişilerde fazla çalışma süresi 45 saat kuralı veya resmî tatil olup olmamasına bakılmaksızın 1,5 ile çarpılır.
Ek olarak bu kanuna uygun çalışanların hesaplamaları, çalışılan süre tutarı yukarı doğru 30 dakikaya veya 1 saate yuvarlandıktan sonra gerçekleştirilmelidir.
Fazla çalışma çalışana hangi yolla ödenir?
Hesaplama sonucu hak edilen fazla çalışma süreleri kişiye ay sonu bordrosunda ücret olarak veya 6 ay içerisinde izin olarak yansıtılabilir.
Burada dikkat edilmesi gereken tek husus; 45 saat altı hesaplamalarda ücret yoluyla ödenecek mesailer 1,25 ile çarpılırken, izin yoluyla ödenecek hak edişler 1,15 ile çarpılır.
Peki mesai/fazla çalışma ödemesi nasıl yapılır?
Kişiye fazla çalışmasını ödemek istiyorsunuz diyelim. Bu durumda ilk olarak yukarıdaki gibi, kişinin hak edişini hesaplamalısınız. Sonrasında ise kişinin brüt maaşı üzerinden saatlik ücreti bulup, hak edişi ile çarpmalısınız.
Örneğin, haftalık 42 saat çalışan biri aylık 2 saat fazla mesai yaptıysa, 2 * 1,25 = 2,5 hak edişi olacak.
Aylık 2500 brüt maaş alan birinin saatlik ücretini hesaplarken; 2500 / 225 = 11,11 kişinin saatlik ücretidir.
*Mesai hesaplamalarının net üzerinden yapıldığı algısı yanlıştır. Kişinin fazla çalıştığı saatler de vergiye tabiidir ve sigorta kapsamındadır. Bu nedenle brüt ücret üzerinden hesaplanıp, aylık brüt ücrete eklenir.
Bu durumda saatlik ücreti hak edişle çarpmak için; 2,5 * 11,11 = 27,78 TL kişinin brüt ücretine eklenecektir.
Yani kişinin bu ayki toplam brüt ücreti 2500TL değil, 2527,78TL olacaktır.
*225’e bölünmesinin sebebi ise; brüt maaş / aylık gün sayısı / çalışılan saat ‘tir.
x / 30 / 7,5 = x / (30*7,5) = x / 225
Eğer izin olarak kullanılacaksa da kişi, 2 * 1,15 = 2,3 saat ek izin kullanabilir.
Özetle, genel olarak bu hesaplamalarda önemli olan kişinin haftalık kaç saat çalıştığı, hangi kanuna tabii olduğu ve ne zaman mesai yaptığına göre şekillenmektedir.
Herhangi bir sorunuz ve tavsiyeniz olursa bana her zaman ulaşabilirsiniz.
Sevgiyle kalın...