Yıllık yasal izin hakkı çalışanın iş sözleşmesinden kaynaklanan anayasal bir hakkıdır. Yıllık İzin kullanımı hakkından vazgeçilemez, ertelenemez ve bölünemez. Bir iş yerinde en az bir yıl çalışan deneme süresi de dahil olmak üzere yıllık ücretli iznini kullanma hakkını elde eder. Ancak işveren ve işçi iş sözleşmesinde belirtmek sureti ile bir yılı doldurmadan hak edeceği yıllık izinden mahsup edilmek üzere izin kullanabilir.
Yıllık ücretli izin süreleri;
A- 1-5 yıl arası hizmet süresi olanlar 14 iş günü,
B- 6-14 yıl arası hizmet süresi olanlar 20 iş günü,
C- 15 yıl ve daha fazla hizmet süresi olanlar 26 iş günü yıllık ücretli izin kullanabilirler.
18 yaş ve daha küçük olanlarla 50 yaş ve üstü olanlar 20 günden az olmamak şartı ile izin haklarını kullanabilirler.
Yıllık izin süreleri kesintisiz olarak kullanma zorunluluğu olduğu halde tarafların isteği doğrultusunda bir bölümü 10 günden az olmamak kaydı ile en çok 3 defa kullanılmalıdır.
Yıllık ücretli izin sürelerine hafta tatili ve ve genel tatil günleri dahil edilemez, gerkirse eklenir. Örneğin 14 günlük tatil süresine hafta tatili 2 gün genel tatil 2 gün olursa 2 gün eklenerek 14 günlük tatil 18 gün olarak kullanılabilinir.
İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunulan diğer ücretli ve ücretsiz izinler genel tatil günleri ve hafta tatilleri yıllık izin süresinden sayılmaz.
İş kanunu 57. maddesinde yapılan düzenleme ile; işveren yıllık ücretli izin kullanan her işçiye yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamadan önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Aybaşında ücretini alan işçi aynı ayın 25.günü tatile çıkacağı varsayılırsa işçi bu süre içerisinde maaşını kullandığı için izin kullanma süresinde para ihtiyacı olabileceği ihtimali her zaman vardır. Böyle durumda işverenden bir sonraki aya ait ücretinden mahsup edilmek üzere izin için avans isteyebilir. Yasa ile işverenin bu gibi durumlara atıf yapar işverenin avans vermesi gerektiği yönünde düzenleme yapılmıştır.
İş sözleşmesi sona eren işçinin hak edipte kullanmadığı izin ücreti sözleşmenin sona ermesini müteakiben kendisine veya hak sahibine ödenir.
Yıllık ücretli izin vazgeçilemeyen bir haktır, hiç bir şekilde yok edilemez. Taraflar aralarında anlaşsalar dahi kullanılmayan izin ücreti hizmet akdi devam ettiği sürede ödenemez.
Yıllık ücretli izin kullanan işçi aynı zamanda izin süresi içerisinde başka bir işyerinde çalışamaz. Bu şekilde tespit edilen işçiye ödenen izin ücreti istenirse geri talep edilebilir.
Kendi özel mülkiyetinde buluna yerde çalışanların kazançları ücret geliri olarak sayılmayacağından bu şekilde değerlendirilmez. Ayrıca zorunlu olarak hobi işlerde çalışan afet çalışmaları gibi işlerde bu kapsamda değerlendirilmez.