Daha doğrusu yasa çıkmadan halkın kafasının karıştığı konularda bilgi vermeye çalışacağım.
Henüz sigortalı yapılmamış yakınlarınızı yasanın yürürlüğe girmesinden önce sigortalı olmalarında yararlar var.
Yeni yasa çıkmadan sigortalı olan kişiler hali hazırdaki yaslardan yararlanacaklar.
Emeklilik koşulları önceki yasa hükümlerine göre uygulanacak.
Şimdi sigortalı olan kişiler SSK dan emeklilik için kadınlar 20 yıl erkekler 25 yıl sigorta süresini tamamlamaları ve 18 yaştan sonra ki süreler dikkate alınacak .
Yani 18 yaşından küçük yakınlarınızı sigortalı ettirdiğiniz takdirde 18 yaşını doldurana kadar geçen süre emeklilik için sayılmayacak 18 yaşını doldurduktan sonra sigortalı günleri emekli süresine dahil edilecek.
Burada avantaj sadece ait olduğu dönem Sosyal Güvenlik Yasası'ndaki emekli olma hakkıdır.
Yani müktesep hak. Ayrıca emekli olduğu zaman emekli maaşının yüksek olması da bir avantaj olarak düşünebiliriz.
Kaç yaşına kadar sigortalı yapabilir?
Sigortalı olma konusunda yaş haddi ile ilgili net bir yasak bulunmamakla beraber küçük çocukların sigortalı olmaları konusunda dikkat edilmesi gereken şeyler var.
Yasa ve yönetmelikler ile belirlenen 14 yaşını bitirmiş ve 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişilerin sigortalı olarak çalışmalarına izin vermiştir.
Ancak bazı iş kolları var ki bu işlerde 14 yaşından küçük çocuklar da çalışabilmektedirler.
Bunlara örnek Reklam mankenlik ajansları diziler veya medya da etkinliklere katılım gibi işlerdir.
Burada çalışan küçük yaştaki çocukların sigortalı olmasına herhangi bir engel bulunmamaktadır.
Küçük yaştaki çocukların çalıştırılması hakkında 4857 Sayılı iş kanunun 71. maddesinde ‘On beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır.
Ancak on dört yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar bedensel zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafifi işlerde çalıştırılabilirler denilmektedir.
Buradan yola çıkarak küçük çocukların sigortalı olarak kaydını yaptırırken özen ve dikkat edilmesi gerekir.
Zira burada risk var. Henüz TBMM genel kurulda kabul edilen bazı konular hakkında da bilgi vereyim.
-- Yasa yürürlüğe girdikten sonra ilk defa memur olanlar Genel Sağlık Sigortası kapsamında olacaklar.
-- İşçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlığına ve yönetim kurullarına seçilenler, bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne, gösteri ses ve saz sanatçıları, düşünür ve yazarlar, hayat kadınları, jokey ve antrenörleri de sigortalı sayılacak.
-- Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde işverenler tarafından çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri, kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümlerine tabi tutulacak.
-- Hastalık ve analık sigortasından sigortalıya, hastalık veya analık hallerine bağlı olarak ortaya çıkan iş görememezlik süresince, günlük iş görememezlik ödeneği verilecek.
-- Doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödeyen bu kişilere, emzirme ödeneği verilecek.
-- Köy muhtarları ise tarım sigortalısı sayılacak, tarımsal faaliyette bulunanlar gibi sigorta primi ödeyecek.
-- Gazeteci ve milletvekillerinin de aralarında bulunduğu bazı iş kollarında, kamuoyunda ''yıpranma payı'' olarak bilinen fiili hizmet zammı kaldırılacak.
asmokukcu@ogungazetesi.com.trOGÜN/06-12.Mart.2008/Sayı:67/Sayfa:10