Bunlardan birisi de, yenilenebilir (jeotermal, güneş, rüzgar vb.) ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin KDV istisnası.
Yenilenebilir ve Diğer Enerji Tesislerinin İnşasına İlişkin KDV İstisnası Düzenlemesi
7161 sayılı Kanunun Resmi Gazete’de yayınlanması ile birlikte başlayan
“yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin KDV istisnası” tartışması her geçen dakika artarak devam ediyor, bu konuda yazılanlar da tartışmaları alevlendirecek cinsten. Dünden bu yana çok sayıda iş insanı ve meslek mensubu arayarak veya mesaj veya mail yoluyla bu konuyu sordu, böyle bir istisna getirilip getirilmediğini öğrenmek istedi.
Bu vesile ile şunu öğrendim: Kimse ne yazıldığını okumuyor, herkes anlamak istediği gibi anlıyor. Çok enteresan değil mi? Aslında duyu organlarımızın gerçekte var olmayan algılamalarına tıp dünyasında halüsinasyon deniliyor. Gerçekte olmayan fakat kişinin algıladığını sandığı durumlar, bilim insanları tarafından
“halüsinasyon” olarak adlandırılıyor.
Yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına yönelik KDV istisnası maddesini okuyan aslında okur gibi yapan herkes de bize göre halüsinasyon gördü. Olmayan istisna varmış gibi, yeni getirilmiş gibi algılandı. Bu da yanlış yorumlara neden oldu ve olmaya da devam ediyor.
7161 sayılı Kanunla yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına yönelik KDV istisnası getirildi, ama herkese ve her tesise değil, yalnızca organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinde inşa edilenlere.
İstisna düzenlemesi, 7161 sayılı Kanunun 17. Maddesiyle KDV Kanununun 13/j maddesinde yapılan aşağıdaki değişiklikle gerçekleştirildi. Yapılan düzenleme şu şekilde:
“MADDE 17- 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (j) bendine “haberleşme” ibaresinden sonra gelmek üzere “, yenilenebilir ve diğer enerji” ibaresi (…) eklenmiştir.”
Bu değişiklikten sonra KDV Kanununun 13/j maddesi şu şekle dönüştü:
“j) Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin su, kanalizasyon, arıtma, doğalgaz, elektrik, haberleşme (7161 sayılı kanunun 17 nci maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 01.02.2019 tarihinde uygulanmak üzere 18.01.2019), yenilenebilir ve diğer enerji tesisleri ile yol yapımına ve küçük sanayi sitelerindeki işyerlerinin inşasına ilişkin, bunlara veya bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları,”
KDV İstisnasının Kapsamına Hangi Yenilenebilir ve Diğer Enerji Tesisleri Giriyor?
İstisna düzenlemesinin incelenmesinden de fark edileceği üzere, KDV istisnası kapsamına sadece organize sanayi siteleri ile küçük sanayi sitelerinde gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşası işlemleri girmektedir.
Yapılan düzenleme ile, organize sanayi siteleri ile küçük sanayi sitelerinde gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin olarak
- Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa göre kurulan organize sanayi bölgeleri ile bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere,
- Kooperatifler Kanunu ile küçük sanayi sitesi yapı kooperatifi ana sözleşmesi hükümlerine göre kurulmuş küçük sanayi sitesi yapı kooperatiflerine yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları KDV’den istisna tutuldu.
Öte yandan istisna, organize sanayi siteleri ile küçük sanayi sitelerinde gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin olup, bunların enerji satışları istisna kapsamına girmiyor.
İstisna Kapsamına Girmeyen Yenilenebilir ve Diğer Enerji Tesisleri?
İstisna düzenlemesi, organize sanayi siteleri ile küçük sanayi siteleri dışında gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasını kapsamıyor. Yani, organize sanayi siteleri ile küçük sanayi siteleri dışında gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin olarak yatırımcı firmalara yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV’ye tabi.
Peki, İstisna Düzenlemesi Neden Yanlış Anlaşıldı?
İstisna düzenlemesinin yanlış anlaşılmasının ana nedeni, okuyanların yanlış anlamalarının yanında, bir o kadar da maddenin getirilme gerekçesidir. TBMM internet sitesinde söz konusu istisnanın getiriliş gerekçesi şu şekilde yer alıyor.
“Madde ile, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin (j) bendine “yenilenebilir ve diğer enerji” ibaresinin eklenmesi yönünde düzenleme yapılması suretiyle; yenilenebilir enerji kaynaklarının (jeotermal, güneş, rüzgar vb.) tarımsal üretimde yaygınlaşması ve etkin olarak kullanılması sayesinde üretim maliyetlerinin önemli oranda düşürülmesi ve tarıma dayalı ihtisas OSB yatırımlarının daha etkin, verimli ve devamlı olmasına katkı sağlanması öngörülmektedir.”
Şimdi ne alakası var dediğinizi duyar gibiyim. Evet, istisna maddesi ile gerekçesi arasında hiç bir alaka yok! Nasıl oluyor, anlamış değiliz. Şu kesin, istisna düzenlemesi ve gerekçesi Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kaleme alınmamış. Bu tür ekleme ve yazımlarda Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yardım alınmalı.
Sonuç olarak;
7161 sayılı Kanunla getirilen KDV istisnası,
- Organize sanayi siteleri ile küçük sanayi sitelerinde gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkindir.
- Organize sanayi siteleri ile küçük sanayi siteleri dışında gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşası işlemleri istisna kapsamının dışında. Yani, organize sanayi siteleri ile küçük sanayi siteleri dışında gerçekleştirilecek yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin olarak yatırımcı firmalara yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV’ye tabi.