Aslında, yazının başlığında sorduğumuz soru ülkemizde yaşanan gerçeğin ta kendisi. Sorun yaratılmak istenirse, her hal ve şartta basit de olsa sorun yaratılacağının tam bir örneği.
Konu şu anda TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmekte olan Torba Yasa Tasarısı ile ilgili. Tartışmalı düzenlemeler bulunsa da, söz konusu Torba Yasa, uygulamada yaşanan pek çok soruna çözüm getiren bir yasa tasarısı niteliğinde.
Başlıkta sorduğumuz soru ise, geçtiğimiz aylarda kamuoyunda haklı tepkilere neden olan, hatta on binlerce iptal davası açılan, takdir komisyonlarının 2018 yılı ve sonrası için fahiş olarak yüksek belirlediği emlak vergisine esas asgari arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin çözümüne ilişkin düzenleme ile ilgili. Torba Yasada, Emlak Vergisi Kanununa geçici bir madde eklenerek, takdir komisyonlarınca 2018 yılı için oldukça yüksek, makul olma sınırlarını aşan nitelikte takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin, 2017 yılında uygulanan birim değerlerin belirli bir yüzdesini geçmemesi sağlanmaktadır. Ayrıca, takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında da bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında 2018 yılı için esas alınan birim değerleri üzerinden işlem yapılması öngörülmektedir.
Torba Yasa ile güdülen amaç da, yapılmak istenilen de son derece makul, akla ve hayatın olağan akışına uygun. Peki sorun ne o zaman? Sorun anlayış farkı!
Söz konusu Torba Yasa Tasarısı’nın ilgili düzenlemesinin Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen şekli ile TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmekte iken verilen ve kabul edilen değişiklik önergesinden sonraki hali aynen aşağıda yer almaktadır:
Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan Geçen Şekli
“MADDE 36- 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 23- Takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin %50’sinden fazlasını aşması durumunda, 2018 yılına ilişkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı için uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin %50 fazlası esas alınır. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında 29 uncu madde kapsamında bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri bu şekilde belirlenen değerler üzerinden hesaplanır.
Emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de birinci fıkra hükümlerine göre belirlenen değerler dikkate alınarak uygulanır.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
Genel Kurulda Değişiklik Önergesi Verilerek Değiştirilerek Kabul Edilen Şekli
“MADDE 36- 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa aşağıdaki geçici madde ilave edilmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 23- Takdir komisyonlarınca 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin %50’sinden fazlasını aşması durumunda, 2018 yılına ilişkin bina ve arazi vergi değerlerinin hesabında, 2017 yılı için uygulanan asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin %50 fazlası esas alınır. Takip eden 2019, 2020 ve 2021 yıllarında 29 uncu madde kapsamında bina ve arazi vergisi matrahları ile asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri bu şekilde belirlenen değerler üzerinden hesaplanır.
Emlak vergi değeri veya asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerleri esas alınarak uygulanan vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler için de birinci fıkra hükümlerine göre belirlenen değerler dikkate alınarak uygulanır.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
Hadi bakalım, her iki metne bakın ve ikisi arasında ne fark var bulun? Ben her iki metni de defalarca tek tek karşılaştırarak okudum, okutturdum ve madde metninde bir fark bulamadım. Çevremde okuttuğum çok sayıda uzman kişi de bir fark bulamadı. Maddenin metin kısmında bulamayınca, tüm metni incelemeye karar verdim:
- Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan çıkan şeklinde “MADDE 36- 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.”,
- Genel Kurul’da kabul edilen şeklinde “MADDE 36- 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa aşağıdaki geçici madde ilave edilmiştir.”
Şeklinde açıklama var. İkisi arasındaki tek fark; birinde “eklenmiştir”, diğerinde “ilave edilmiştir” ifadesi. Araştırdım, sırf bir şey yapılmış gözüksün diye Genel Kurul’da önerge verilmiş ve kabul edilmiş. Önergenin veriliş gerekçesi de çok ilginç: Söz konusu maddenin daha iyi anlaşılması için bu değişiklik yapılmış!!!
Acaba iki kelime arasında bilmediğimiz bir fark var mı diye Türk Dil Kurumu’nun Büyük Türkçe Sözlüğü’ne baktım, her iki kelime şu şekilde tanımlanmış:
Eklemek: Bir şeyi ekle tamamlamak, ulamak, ilave etmek,
İlave: Ekleme, ulama
Ben Genel Kurul’daki bu değişiklikten hiçbir şey anlamadım. Anlayan bu tarafa gelsin…