2020 yılından itibaren uygulanmak üzere 7 Aralık 2019 tarihinde yürürlüğe giren Değerli Konut Vergisi, yürürlüğe girdiği tarihten bu yana Anayasaya aykırılığından tutun da, yeni bir varlık vergisi olduğuna kadar çok ciddi tartışmalara ve eleştirilere neden oldu.
Hükümet Kamuoyundan Gelen Taleplere Duyarsız Kalmadı!
Verginin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kamuoyundan verginin revize edilmesi ve ertelenmesi talepleri gelmeye başladı. Hükümet de bu taleplere duyarsız kalmadı.
TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmekte olan Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine, Değerli Konut Vergisinin 1 yıl ertelenmesine ve bu vergide bazı değişiklikler yapılmasına ilişkin bazı hükümler eklendi ve Genel Kurul’da kabul edildi.
Değerli Konut Vergisinde yapılan değişiklikler şu şekilde:
Değerli Konut Vergisi 1 Yıl Ertelendi, İlk Beyanname 2021 Yılında Verilecek!
Emlak Vergisi Kanuna eklenen geçici 24. Madde ile, Değerli Konut Vergisi 1 yıl ertelendi. Değerli Konut Vergisi mükellefiyeti 2021 yılından itibaren başlayacak. 2020 yılına ilişkin olmak üzere 2020 yılında verilmesi gereken beyanname verilmeyecek, vergi tahakkuk ettirilmeyecek. Yani, 2020 yılı Şubat ayında verilmesi gerekirken, Maliye tarafından 1 ay ertelenerek Mart ayında verilmesi uygun görülen Değerli Konut Vergisi Beyannamesinin verilmesine artık gerek kalmadı.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce 2020 yılına ilişkin Olmak Üzere Belirlenen Değerler Ne Olacak? İptali İçin Dava Açmaya Gerek Kaldı Mı?
Emlak Vergisi Kanuna eklenen geçici 24. Madde ile, daha önce 2020 yılına ilişkin olmak üzere değerli konut vergisine ilişkin olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nce belirlenen değerlerin dikkate alınmayacağı özellikle hükme bağlandı.
Yani, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nce 2020 yılı için belirlenerek vatandaşlara tebliğ edilen değerler artık geçerli değil, yani çöp oldu.
Ayrıca, vatandaşların bu değerlere karşı artık dava açmalarına gerek kalmadı, açılan davalar ise konusuz kaldı.
Değerli Konut Vergisinde Artık Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce Belirlenen Değer Değil, Konutun Emlak Vergisi Değeri Esas Alınacak!
Değerli Konut Vergisinde yapılan önemli değişikliklerden birisi de, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce değer belirleme uygulamasına son verilmesi oldu. Yapılan düzenleme ile, Değerli Konut Vergisi matrahı olarak, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değerin değil, konutun Emlak Vergisi Kanunu'nun 29. Maddesine göre belirlenen emlak vergisine esas bina vergi değerinin esas alınması öngörüldü!
Bu değişiklik ile, değer tespitine yönelik olarak yapılan itirazlar kökten çözüldü, açılması muhtemel onbinlerce dava önlendi, Hazine milyonlarca dava masrafı ve vekalet ücretinden kurtuldu. Bize göre yapılan bu değişiklik çok önemli ve akıllıca.
Ayrıca, yapılan bu değişikliğe paralel olarak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nce ilgili mevzuat kapsamında yapılan veya yaptırılan değerleme sonucunda belirlenen değerlerin tespiti, ilanı ve kesinleşmesine ilişkin açıklamaların yer aldığı düzenleme (EVK Mad. 43) de yürürlükten kaldırıldı.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığına Ait Mesken Nitelikli Taşınmazlar Muafiyet Kapsamına Alındı!
Yapılan değişiklikle, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nın (TOKİ) sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar Değerli Konut Vergisinden muaf tutuldu.
Mesken Nitelikli Tek Taşınmazı Olanlar Değerli Konut Vergisinden Muaf Tutuldu
Değerli Konut Vergisine ilişkin muafiyetlerin düzenlendiği EVK'nın 46/b maddesi değiştirilerek, Türkiye sınırları içerisinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar Değerli Konut Vergisinden muaf tutuldu. Buna göre, mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar değeri ne olursa olsun Değerli Konut Vergisi mükellefi olmayacak, beyanname vermeyecek ve Değerli Konut Vergisi ödemeyecek.
Değerli Konut Vergisine Tabi Birden Fazla Taşınmazı Bulunanların, En Düşük Değerli Mesken Nitelikli Tek Taşınmazı Vergiden Muaf Tutuldu
Değerli Konut Vergisine ilişkin muafiyetlerin düzenlendiği EVK'nın 46/b maddesi değiştirilerek, birden fazla Değerli Konut Vergisi kapsamına giren mesken nitelikli taşınmazı olanların en düşük değerli tek taşınmazı vergiden muaf tutuldu.
Değerli Konut Vergisinin Matrahı ve Tarifesi Yeniden Düzenlendi!
Mevcut düzenlemeye göre, Değerli Konut Vergisinin tarifesi şu şekildeydi:
Ancak, kamuoyundan vergi tarifesine yönelik olarak ciddi tepkiler geldi, tarifenin düz oranlı olduğu, Gelir Vergisi Tarifesine benzer bir tarifenin daha adaletli olacağı belirtildi. Gelen bu uyarılar dikkate alınarak Değerli Konut Vergisi tarifesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlendi:
Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınacak. Vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı oranında artırılacak.
Son Söz
Baştan itibaren Değerli Konut Vergisinin, kamuoyundan gelen eleştiri ve talepler dikkate alınarak yeniden düzenlenmesi ve bu değişiklikler yapılana kadar ertelenmesi gerektiğini ifade ettik. Yanılmadık da, Hükümet yapılan itiraz ve talepleri dikkate alarak gerekli düzeltmeleri yaptı, değer tespitine yönelik olarak yapılan itirazları kökten çözdü, açılması muhtemel onbinlerce davayı önlendi. Ayrıca, Hazine'yi milyonlarca dava masrafı ve vekalet ücretinden kurtardı. Bu kapsamda özellikle vergiye esas değerlerin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenmesi uygulamasından vazgeçilmesini, son derece doğru ve isabetli buluyorum.
Yapılan değişikliklerin hepsi son derece önemli. Emeği geçen herkesi tebrik ediyorum.