Hatırlayacağınız üzere, 7161 sayılı Kanunla KDV Kanunu’nun 13. maddesine eklenen ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından yapılan kitap ve süreli yayın teslimlerini KDV’den istisna eden düzenleme, 1 Şubat 2019 tarihinde yürürlüğe girdi. Ancak, bu düzenleme yayın sektörünü bırakın sevindirmeyi, tam olarak şoka soktu, kitap satışları durdu, sektörde bir kargaşa başladı, vatandaşın büyük tepkisine neden oldu. Yani, tam olarak kaş yapayım derken göz çıkarıldı.
KDV İstisna düzenlemesi uygulanamaz nitelikte ve eksikti, ciddi sorunlara neden oldu!
İstisna düzenlemesi; Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sadece yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından yapılan toptan ve perakende kitap ve süreli yayın teslimlerini kapsıyordu. Yayıncılık sertifikası olmayan yayıncılar, perakende kitapçılar ve dağıtımcı şirketlerin toptan ve perakende kitap ve süreli yayın teslimleri KDV’ye tabi bulunuyordu. Yani, bunlar sertifikalı yayıncılardan kitap ve süreli yayınları KDV’siz alacak, KDV’li satacaklardı.
Bu düzenlemeye göre, yayıncılık sertifikasına sahip yayıncılar tarafından nihai tüketicilere yapılan kitap ve süreli yayın teslimleri KDV’den istisna iken; yayıncılık sertifikası olmayan yayıncılar, ithalatçılar, perakende kitapçılar ve dağıtıcı şirketler tarafından nihai tüketicilere yapılan kitap ve süreli yayın teslimleri KDV’ye tabi tutuluyordu.
Ayrıca, istisna uygulaması için konulan 100 TL.lik istisna alt sınırı, tüketicilere yapılan kitap ve süreli yayın satışlarında KDV istisnasını, adeta imkansız hale getiriyordu. Çünkü, basılı kitap ve süreli yayın teslimlerinde KDV istisnası uygulanabilmesi için, alışveriş tutarının en az 100 TL. olması gerekiyordu.
KDV istisnası uygulamada KDV’li ve KDV’siz olmak üzere ikili bir fiyat yapısı oluşturdu. Yayıncı sertifikasına sahip olanların toptan ve tüketiciler dahil perakende satışları KDV’den istisna iken; dağıtım, satış ve ithalat sertifikasına sahip olanların kitap satışlarının KDV’ye tabi olması büyük kargaşa yarattı. Yaşanan kargaşa kitap ve süreli yayın satışlarını durma noktasına getirdi. İkili fiyat uygulamasına en çok tüketiciler tepki gösterdi, tüketiciler ile kitap satıcıları ve yayıncılar arasında KDV ödenip ödenmeyeceği konusunda ciddi tartışmalar yaşandı.
Mevcut KDV istisnasının yeniden düzenlenmesi gerekiyordu, tüm taraflar bu konuda mutabakata vardı
Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak, istisna düzenlemesinin uygulamada yarattığı bu sorunlara duyarsız kalmadı, duruma acil müdahale ederek sektörün görüşünün de alınarak istisna maddesinin belirtilen eksiklikleri de giderecek şekilde yeniden düzenlenmesi talimatı verdi.
Bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı ile benim de katıldığım sektör temsilcileri arasında toplantılar yapıldı, mevcut sorunları da çözecek şekilde istisna hükmünün yeniden düzenlenmesine karar verildi.
7166 Sayılı Kanunla mevcut KDV istisnası yeniden düzenlendi, istisnanın kapsamı genişletildi, sorunlar giderildi: Basılı Kitap, Dergi, Gazete ve Süreli Yayınlarda KDV tamamen kaldırıldı
22 Şubat 2019 tarihli ve 30694 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7166 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 7. Maddesi ile, KDV Kanununun 13. Maddesinin (n) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: “n) 21/6/1927 tarihli ve 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu hükümlerine göre poşetlenerek satılanlar hariç olmak üzere basılı kitap ve süreli yayınların teslimi (Bu bent hükmünün uygulanmasında, bu maddenin ikinci fıkrasında belirlenen had uygulanmaz.),”
Yeni istisna düzenlemesi ile neler değişti?
- KDV istisnasının kapsamı genişledi: Basılı kitap ve süreli yayınların yanı sıra, gazete ve dergi teslimleri de KDV’den istisna oldu.
- Yapılan değişiklikle, yayıncılık sertifikasına sahip olma şartı kaldırıldı. Yeni düzenlemeye göre, herhangi bir sertifika aranılmaksızın yayıncı, dağıtıcı, ithalatçı, perakende kitapçıların her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışları KDV’den istisna oldu.
- Basılı kitap, gazete ve dergi ve süreli yayın ithalatları ve bunların yurt içi satışları da KDV’den istisna oldu.
- Nihai tüketicilere yapılan her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışları da KDV’den istisna oldu. Tüketiciler basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın alımlarında 22 Şubat 2019 tarihinden itibaren KDV ödemeyecekler. Artık basılı gazete ve dergiyi % 1, basılı kitapları ise % 8 daha az ödeyerek satın alıp okuyacağız.
- Basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışlarının KDV’den istisna tutulması için aranılan 100 TL.lik alt sınır da kaldırıldı. Artık, tutarı ne olursa olsun her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışları KDV’den istisna olacak.
- 21/6/1927 tarihli ve 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu hükümlerine göre poşetlenerek satılan satılan kitap, gazete, dergi ve süreli yayın teslimleri KDV istisnası kapsamı dışında bırakıldı. Bunların teslimi önceden olduğu gibi % 18 KDV’ye tabi olacak.
- KDV istisnası kapsamında her türlü basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın imalatı ve satışını yapan yayıncı, dağıtıcı, ithalatçı, perakendeciler aylık dönemler itibariyle KDV iadesi talebinde bulunabilecekler.
KDV İstisnası Türkiye’nin geleceği açısından önemli bir adım, ama sektörün vergi yükünün hafifletilebilmesi için iki küçük düzenleme daha yapılması gerekiyor!
Yapılan düzenleme ile, KDV uygulayan ülkeler içerisinde kitap, gazete ve dergide KDV’yi sıfırlayan ikinci ülke olduk. Birinci sırada ise, İngiltere yer alıyor. Bu açıdan bakıldığında, basılı kitap, gazete, dergi ve süreli yayın satışlarının KDV’den istisna tutulması, bir anlamda bunlardaki KDV yükünün sıfırlanması, ülkemizin geleceği ve kültür/eğitim hayatımız açısından son derece önemli ve değerli bir adım. Gerçekten çok değerli ve cesaretle alınmış önemli bir karar. İstisna düzenlemesinin hayata geçirilmesi sektörün vergi ve finansal yükünü tam olarak çözmüyor. Bunun için aşağıdaki iki düzenlemenin de yapılması gerekiyor:
- Telif Hakkı ödemeleri üzerinden yapılan sorumlu sıfatıyla KDV beyanı kaldırılmalı ya da KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirilmeli
Yayıncılık sektörünün en önemli sorunlarından birisi de, yazarlara yapılan telif hakkı ödemeleri üzerinden sorumlu sıfatıyla yüzde 18 oranında KDV hesaplanıp 2 no.lu KDV beyannamesi ile beyan edilerek vergi dairesine ödenmesi, bu KDV’nin ise daha sonra kendi faaliyetlerine ilişkin olarak verilecek 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmasıdır. Yapılan bu işlem yayıncıya ek bir maliyet getirirken, Hazine açısından ise etkisi sıfır olmaktadır.
Bu sorunun çözümü için, kitap, gazete, dergi ve süreli yayınlara ilişkin olarak yayıncılar tarafından yapılan telif hakkı ödemelerinde sorumlu sıfatıyla KDV beyanı kaldırılmalı yada çıkarılacak bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kitap, gazete, dergi ve süreli yayınlara ilişkin telif hakkı ödemelerindeki KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirilmelidir.
- İkincisi: Telif Hakkı ödemelerindeki Gelir Vergisi stopaj oranı, sıfır’a ya da daha düşük bir orana düşürülmeli
Yayıncılık sektörünün bir diğer önemli sorunu ise, telif hakkı ödemeleri üzerinden yaptıkları yüzde 17 gelir vergisi stopajıdır (GVK Mad. 94/2-a). Yapılan bu stopaj yazarların nihai vergisi gibi gözükse dahi, buna gerçekte katlanan daima yayıncılar olmaktadır. Yüzde 17 tevkifat oranı, hem çok yüksek hem de yayıncılar üzerinde ciddi bir vergi yükü oluşturmaktadır. Çıkarılacak bir Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, kitap ve süreli yayınlara ilişkin telif hakkı ödemelerindeki yüzde 17 Gelir Vergisi Tevkifat oranı sıfıra ya da daha düşük bir orana (örneğin yüzde 1) indirilmelidir.