Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Bor daha çok komplo teorilerine ve şehir efsanelerine konu oldu. Bor teknik olarak hakkında çok az şey bilinen fakat üzerinde çok fazla yorum yapılan konuların başında geliyor maalesef” dedi.
Bakan Dönmez, Uluslararası Bor Sempozyumu’na (BORON 2022) çevrimiçi katıldı. Burada yaptığı konuşmada Dönmez, “Bor cevheriyle ilgili bugüne kadar pek çok şey yazıldı, çizildi, konuşuldu. Ne yazık ki bunların çoğu bilimsel tartışmaların epey uzağındaydı. Bor daha çok komplo teorilerine ve şehir efsanelerine konu oldu. Bor teknik olarak hakkında çok az şey bilinen fakat üzerinde çok fazla yorum yapılan konuların başında geliyor maalesef. Özellikle sosyal medyada bazen iyi niyetli, bazen art niyetli pek çok yorumla da karşılaşıyoruz. O nedenle bugün burada bor cevherini bilimsel düzeyde ele almak, bu alanda yayın yapan, bilimsel çalışmalar yürüten kıymetli hocalarımızın perspektifleri ve sektör temsilcilerimizin bilgi ve tecrübeleriyle boru yeniden değerlendirmek, konunun kamuoyunda da en doğru şekilde anlaşılmasını sağlayacaktır diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin ilk dönem enerji dönüşümünün tamamlandığını belirten Dönmez, “Enerji altyapımızı yeniledik. Üretim, iletim ve dağıtım noktasında daha rekabetçi bir yapıyı ortaya koyduk. Şimdi ikinci dönemi hep birlikte yaşıyoruz, deneyimliyoruz. Artık yeşil kalkınma hedeflerimiz çerçevesinde temiz enerji kaynaklarının üretim ve teknoloji noktasındaki hakimiyetimizi artırıyoruz” açıklamasında bulundu.
Bakan Dönmez, yapay zeka, akıllı sistemler, gelişmiş veri araçlarının gündemlerinin en üst sıralarında olduğunu vurgulayarak, “Elektrikli arabalar, kayıt zinciri gibi birçok yeni teknolojiyi de araştırarak, hatta bazen kampüs içi denemelerimizle test ediyoruz. Biz artık enerji arz güvenliği kavramını teknoloji arz güvenliği kavramıyla birlikte ele alıyoruz” dedi.
Bor üretiminde ve ihracatında Türkiye’nin dünya lideri olduğunu belirten Dönmez, şöyle devam etti:
“Bizim asıl istediğimiz katma değerli bor ürünlerinde dünyanın sayılı ülkelerinden biri olmak. Bu yönde adımlarımızı attık. Öncelikle yol haritamızı belirledik. 2018 yılında yeni bor stratejimizi ilan ettik. Stratejimizin özünü ‘geleneksel bor ürünlerinden ileri teknolojide kullanılan bor üretimine geçiş’ olarak belirledik.”
Bor karbür, lityum ve ferrobor tesislerinin temellerinin atıldığını hatırlatan Dönmez, bor karbür tesisinin yıl sonunda devreye alınacağını ve savunma sanayii başta olmak üzere birçok alanda yerli bor karbür kullanılmaya başlanacağını kaydetti. Bu yıl içerisinde Eskişehir Kırka’da ve Bandırma’da 700 ton kapasiteli iki yeni lityum tesisinin temelinin atılacağı bilgisini veren Bakan Dönmez, yıllık lityum ihtiyacının yarısından fazlasının yerli üretimle karşılanacağını aktardı.
Bor ile ilgili çalışmaların yürütülmesi ve bu alanda bir ekosistem kurması amacıyla 2003 yılında BOREN’in kurulduğunu söyleyen Bakan Dönmez şunları kaydetti:
“BOREN bünyesinde bugüne kadar 348 projeye destek sağlandı. Halihazırda 25 projenin çalışmaları devam ediyor. Yapılan projeler neticesinde 31 adet patent belgesi alındı. 18 patent başvurusu yapıldı. Ve en önemlisi bor nitrürden elementel bora, bor katkılı grafen tozdan magnezyum diborür süper iletken toza kadar 16 ürün ticarileştirildi.”