Oy kullanmada yeni dönem, 'Sonuçlar dakika dakika yayınlanacak'

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Batı Virginia eyaletinde ilk kez resmi olarak seçimlerde kullanılacak olan Blockchain teknolojisi, saat saat hatta saniye saniye seçim sonuçlarının takip edilmesini sağlayacak. 

Dijital ortamda yapılan işlemlerin güvenli şekilde takip edilmesini sağlayan şifreli bir veri tabanı olan Blockchain, eğitimden, sağlığa ve bankacılığa kadar neredeyse her alanda kullanılabilecek bir teknoloji. Herkesin kolaylıkla erişebileceği kadar şeffaf ve korunaklı olan Blockchain teknolojisi, seçim ve oy verme sürecine de yeni bir boyut getiriyor. Sistem sayesinde seçim sonuçlarının oylamanın bitiminin ardından hemen yayınlanabileceğini söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Dr. Öğr. Üyesi Bora Erdamar, “Her an gözlemlenebilir bir data olacak” dedi. 

'Herkesin ulaşabileceği bir sistem' 

Seçimde hatasız ve hızlı sonuçlar alınabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Bora Erdamar şunları söyledi: 'Şu anda seçimler hepimiz için kritik bir konu. Seçim sistemlerinin teorik olarak bütün özelliklerini, analizlerini biliyoruz. Ancak eski usul kağıt oy pusulaları ve zarflar pek çok açıdan bizi yavaşlatıyor, güvenliği zorlaştırıyor. Elektronik seçim sistemlerine geçildiği zaman çok daha kolay, hızlı ve etkin biçimde seçimlerin yapılabilmesi mümkün olacak. Burada ‘böyle bir datayı nereye emanet edeceğiz?’ sorusu geliyor akıllara. Böyle kritik bir veriyi tek bir merkezde tutmak çok riskli. Merkezi sistemlerin serverları bozulabilir ya da hacklenebilir. Blockchain teknolojisi, böyle bir datanın güvenli şekilde saklanmasını, herkes tarafından erişilebilmesini fakat hiçbir şekilde manipüle edilememesini sağlayacak bir teknoloji sunuyor'

'Zarf atmak yerine dokunmatik ekran kullanılacak' 

Blockchain teknolojisinin seçim zamanı nasıl işlediğini anlatan Bora Erdamar, 'Elektronik oylamada artık oylamayı kağıt pusula, damga ve zarfla gerçekleştirmiyoruz. Hepimizin bankacılık işlemlerinde kullandığı ATM’lerde olduğu gibi dokunmatik ekranların olduğu kiosklar ya da bunların daha küçük versiyonları kullanılabilir. Kişi ilk etapta seçim sandıklarının olduğu yerde bir kabine girip seçim pusulasına damga basıp ardından sandığa atma yerine bir kiosk ekranına dokunarak oylamasını yapacak. Sonra bu data da Blockchain sisteminde saklanacak. Gözlemlenebilir, takibi çok kolay bir data olacak' ifadelerini kullandı. 

'Blockchain ile Türkiye’de de oy kullanılabilir'

Blockchain uygulaması ile oy kullanmanın Türkiye’de de gerçekleştirilebileceğinin altını çizen Erdamar, 'TÜBİTAK bünyesinde ulusal Blockchain laboratuvarı açılmış vaziyette. Orada pek çok konuda proje geliştiriliyor. Dolayısıyla, seçim sistemlerinin de blockchain'e taşınması elbette gündemde olacak. Bu teknoloji Türkiye’de rahatlıkla kullanılmaya başlanabilir. Bu sisteme geçtiğimizde son kişi oy verdikten hemen sonra resmi sonuçlara saniyeler içinde ulaşmış olacağız. Çünkü sistem telefondan mesaj gönderme hızında diyebiliriz. Birebir sonuç takibi yapılabilir bir sistem olacak. Şimdiki sistemde açılan sandıklara göre televizyondan yavaş güncellenen sonuçları görüyoruz. Blockchain'de ise bu sonuçlara anlık olarak erişmek mümkün olacak. Herkes her an kaç kişinin oy kullandığını ve oyların dağılımını takip edebilecek. Bununla birlikte tabii ki herkesin oyu gizli tutulacak. Bu anlamda hem şeffaf hem anonim hem de değiştirilemez bir uygulama olacak. Geriye dönük değiştirilmeler yapılamadığı için de bu veriler, veri tabanında güvenli olarak sürekli kalacak' dedi.