ABD'de Kovid-19'dan hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyona yükseldi

AA - İlk Kovid-19 vakasının Ocak 2020'de görüldüğü ABD'de salgın nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyonu bulurken ülke nüfusunun yüzde 60'ı, en az bir kez virüse yakalandı.

ABD Başkanı Joe Biden, dün yaptığı yazılı açıklamayla, ülkede Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının 1 milyona çıktığını; bunun, "trajik bir dönüm noktası" olduğunu belirtti.

Biden, açıklamasında, "Yemek masasının etrafında 1 milyon boş sandalye. Jill (Biden) ve ben, her biri için dua ediyoruz. Yas tutan ve onsuz nasıl devam edeceğinizi veya onsuz ne yapacağınızı soranları anlıyorum. Tanrı, hayatını kaybeden 1 milyon kişiyi ve geride kalan sevdiklerini kutsasın." ifadelerini kullandı.

Biden'ın 1 milyon sınırının aşıldığına ilişkin açıklaması, dünya genelinde ABD'nin Kovid-19 salgınından ne denli etkilendiğini bir kez daha gözler önüne sererken yaklaşık 2,5 yıla yayılan salgın boyunca ortaya çıkan rakamlar dikkati çekti.

ABD’lilerin yüzde 60’a yakını en az bir defa Kovid-19'a yakalandı
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezince (CDC) yapılan açıklamada, Kovid-19'a yakalanan ABD’lilerin sayısının ülke nüfusunun yüzde 60'ına yaklaştığı kaydedildi.

Açıklamada, dünyada Kovid-19’dan en fazla etkilenen ülkelerden biri olan ABD'de, Aralık 2021-Şubat 2022 döneminde en az bir defa Kovid-19'a yakalananların oranının yüzde 33,5’ten yüzde 57,7’ye yükseldiği bildirildi. Bu süreçte günlük vaka sayısının ortalama 800 bin civarında seyrettiği ifade edildi.

ABD'de ilk defa Ocak 2020'de görüldü
17 Kasım 2019'da Çin'in Hubei bölgesinin başkenti olan Vuhan'da ortaya çıkan Kovid-19 salgını, 21 Ocak 2020'de, 5 gün önce Vuhan'dan Washington eyaletine dönen 35 yaşındaki bir adamın testinin pozitif çıktığının doğrulanmasıyla ABD'de resmen kayıtlara geçti.

Dönemin ABD Başkanı Donald Trump'a 22 Ocak'taki basın toplantısında, ilk kez virüs sorulduğunda, "Her şey kontrolümüz altında. Çin'den gelen sadece 1 kişi virüse yakalandı. Her şey iyi olacak." ifadelerini kullanmıştı.

27 Şubat 2020'de CDC, California'da ABD'deki ilk toplu yayılımın örneği olabilecek bir vakayı aktarırken Kovid-19'dan ilk ölüm ise 29 Şubat'ta Washington eyaleti yetkililerince doğrulandı.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 11 Mart'ta salgını küresel ölçekte "salgın" olarak nitelerken Trump da 13 Mart'ta ülkede "ulusal düzeyde acil durum" ilan etti ve virüsün yayılmasına karşı aynı gün 26 Avrupa ülkesine "seyahat yasağı" getirdi.

Test sayısının martta yaygınlaşmasıyla vakaların ne kadar yüksek olduğu ortaya çıktı; 26 Mart'ta ABD, 82 binden fazla vakayla Çin ve İtalya'yı geçerek en yüksek Kovid-19 hastasına sahip ülke oldu.

ABD, 12 Nisan'da ise ölü sayısında da İtalya'yı geride bırakarak "Kovid-19'dan en fazla can kaybının yakalandığı ülke" haline geldi.

Mayıs 2020'de can kaybı 100 bini geçti
CDC, 28 Mayıs'ta ABD'de can kayıplarının 100 bin rakamını geçtiğini açıklayarak virüse karşı yerel ve federal düzeyde sıkı tedbirlerin uygulanmasına devam çağrısı yaptı.

Okul döneminin başladığı eylül ayının son günlerinde (29 Eylül 2020'de) dünya genelinde Kovid-19'dan hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyonu aşarken aynı gün Worldometers'a göre ABD'deki can kaybı da 214 bin 303 ile toplam can kaybının 5'te birinden fazlasını oluşturuyordu.

2 Ekim 2020'de Trump ve eşi Melania'nın Kovid-19 testlerinin pozitif çıktığı duyuruldu ve 3 Kasım başkanlık seçimlerinden yaklaşık bir ay önce yaşanan gelişme, medyada tartışma konusu oldu.

Seçimlerden 2 gün sonra 5 Kasım'da ülkede günlük vaka sayısı ilk kez 100 binin üzerine çıktı, 9 Kasım'da toplam vaka sayısı 10 milyonu buldu.

10 Aralık 2020'de, Pfizer-BioNTech ortaklığında üretilen Kovid-19 aşısı ABD Gıda ve İlaç Dairesinin (FDA) acil kullanım onayını almasının ardından 14 Aralık'ta ilk aşı uygulamasına başlarken Kovid-19 aşısı geliştiren diğer ABD firması Moderna da 21 Aralık'ta ülkede ilk aşıyı yaptığını duyurdu.

İlk can kaybının yıl dönümünde sayı yarım milyonu aşmıştı
Salgınla ilgili verileri derleyen Worldometers'a göre, tarihler 2020'nin son gününü (31 Aralık) gösterdiğinde ABD, 20 milyon 225 bini aşan vaka sayısı ve 351 bine yaklaşan can kaybı ile yıla veda etti.

2021'e Kovid-19 salgının gölgesinde giren ABD'de yetkililer, Noel ve yeni yıl tatilleri nedeniyle yapılan seyahatlerin ocakta Kovid-19 vaka ve ölü sayısı artışını "en korkunç" seviyeye çıkarabileceği uyarılarında bulundu.

ABD'de virüsten ilk can kaybının yaşandığı 29 Şubat 2020'den 28 Şubat 2021'e kadarki süreçte hayatını kaybedenlerin sayısı, Worldometers'a göre yarım milyonu aşarak 537 bin 90'a çıktı.

Başkan Joe Biden 11 Mart'taki ilk başkanlık konuşmasında, 1 Mayıs'a kadar tüm yetişkinleri aşılamayı planladıklarını duyursa da aşılamanın yavaş ilerlemesi ve aşı karşıtlarının da etkisiyle bu hedef tutturulamadı.

CDC, 13 Mayıs'ta yönetmeliğini değiştirerek tam aşılı bireylerin çoğu durumda maske takmasına gerek olmadığını belirtirken 15 Haziran'a gelindiğinde Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 600 bini geçti.

Temmuz 2021'de "Delta" varyantı "Alpha" varyantını geçti
CDC verilerine göre, 7 Temmuz 2021'de Delta varyantı Alpha varyantını geçerek, ABD'de baskın Kovid-19 türü haline gelirken okulların açıldığı 7 Eylül'de ise ülkede Kovid-19'a yakalananların sayısı 40 milyonu geride bıraktı.

Eylül ortasında ise ABD Kovid-19 salgınına karşı mücadelesinde geldiği nokta itibarıyla ülkedeki her 500 kişiden birinin koronavirüse kurban verildiği gerçeği istatistiklere yansıdı.

Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre, 15 Eylül itibarıyla 331,4 milyonluk ülkede Kovid-19'dan ölenlerin sayısı 663 bin 913 olarak kayıtlara girdi. 1 Ekim'de bu sayı 700 bini geçti.

ABD'nin 26 Kasım'da, "Omicron" adlı yeni bir varyant nedeniyle 8 Afrika ülkesinden seyahati kısıtlaması sonuç vermezken 1 Aralık 2021'de 1 kişide görülen Omicron virüsü yılın sonuna gelindiğinde, ülkenin 50 eyaletinin tamamına yayıldığı görüldü.

2021'in son gününe gelindiğinde, ABD'de salgında hayatını kaybedenlerin sayısı, JHU verilerine göre 824 bin 339'a, virüs tespit edilenlerin sayısı 54 milyon 252 bin 612'ye yükseldi.

Omicron, 3'üncü doz aşıları gerekli kıldı
Kovid-19'un Omicron varyantı, ilk tespit edilmesinden sadece bir ay sonra, 2022 başı itibarıyla, ABD’nin yeni Kovid-19 enfeksiyonlarının yaklaşık dörtte üçünün sebebi olarak baskın tür haline geldi.

Kovid-19 aşılarının iki dozu yapılanların, süre aşımına bağlı olarak antikor seviyelerinin düşmesiyle Omicron’a karşı daha zayıf hale geldikleri tespiti, yetkilileri yeni varyanta karşı mücadelede 3. doz aşıları hızlı şekilde yaygınlaştırılması yönünde faaliyetlerini artırmaya itti.

Ocak 2022'de Kovid-19 vakalarının, yayılma hızı çok yüksek olan Omicron'un da etkisiyle geçen yıl aynı döneme göre 3 kart arttığı tespit edildi.

Eski varyantlar kadar öldürücü olmasa da resmi veriler, Omicron’un her gün yüz binlerce ABD’liye bulaştığını ve günlük ortalama 1600 civarında kişiyi öldürdüğünü ortaya koydu.

Omicron varyantının bulaşma hızının yüksek olması, 2020 baharında salgının merkezi olan ve sonrasında yaralarını saran New York eyaletinde tekrar test çadırlarının kurulmasına ve bu merkezler önünde uzun kuyruklar oluşmasına sebep oldu.

Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre, 2 yılın sonunda etkili aşılama çalışmalarına rağmen Kovid-19, ABD’de 70 milyondan fazla insana bulaştı, can kaybı 865 bini aştı.

Mayıs itibarıyla rakamlar oldukça düştü
ABD'de, mayıs itibarıyla Kovid-19 kaynaklı can kaybı 990 binin üzerine çıkmış olsa da günlük kayıpların 200'lü rakamlara kadar düştüğü görüldü.

Johns Hopkins Üniversitesinin son verilerine göre, ABD'de Kovid-19 tespit edilenlerin sayısı 82 milyon 325 bin 687'ye, yaşamını yitirenlerin sayısı 1 milyon sınırına ulaşmış durumda.

Ülkede virüsten en çok etkilenen eyalet sıralaması ise uzun süredir değişmezken California can kaybında da 90 bin 623 ile ilk, Teksas'ta 88 bin 214'le ikinci, Florida'da ise 74 bin 133 kişiyle üçüncü sırada bulunuyor.

Bir dönem salgının merkezi durumunda kalarak vaka ve can kayıplarında en yüksek rakamlarla anılan New York'ta ise Kovld-19'dan bugüne kadar hayatını kaybedenlerin sayısı 68 bin 558.

Ülkede 258 milyona (yüzde 77,6) yakın kişiye ilk doz, 220 milyondan (yüzde 66,4) fazla kişiye ikinci doz, 102 milyonu (yüzde 46,3) aşkın kişiye ise hatırlatma dozu uygulandı.