NEW YORK (AA) - Fed yetkilileri, Başkan Jerome Powell başta olmak üzere, enflasyonun sürdürülebilir şekilde yüzde 2 hedefine düştüğünden emin olmak için daha fazla olumlu veri görmek istediklerini her fırsatta dile getirirken, son enflasyon verileri enflasyonla mücadele sürecinin inişli çıkışlı olacağını bir kez daha teyit etti.
ABD'de dün açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verileri, ülkede enflasyonun beklendiği gibi yeniden hızlandığını ortaya koydu.
Buna göre, TÜFE kasımda aylık bazda yüzde 0,3, yıllık bazda yüzde 2,7 ile beklentilere paralel arttı.
Tüketici fiyatları aylık bazda nisan ayından bu yana en yüksek artışını kaydederken, yıllık enflasyonun 6 aylık düşüşün ardından ekim ve kasım aylarında hızlanması dikkati çekti.
Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de kasımda aylık yüzde 0,3, yıllıkta 3,3 yükseldi.
Beklentiler dahilinde gelen çekirdek enflasyon, kasımda aylık bazda üst üste dördüncü ayda, yıllık bazda da üst üste üçüncü ayda aynı değeri elde etmiş oldu.
Analistler, manşet enflasyondaki artışın, Fed'i gelecek hafta üçüncü kez faiz indirimine gitmekten vazgeçirmeye yetecek kadar yüksek olmadığını belirtti.
Çekirdek enflasyonun seyrine işaret eden analistler, enflasyonun hedefe düşürülmesine yönelik kaydedilen ilerlemenin durmuş olabileceğini kaydetti.
"25 baz puanlık faiz indirimine kesin gözüyle bakılıyor"Ülkede geçen hafta açıklanan istihdam raporuna göre ABD'de tarım dışı istihdam kasımda 227 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,1'den yüzde 4,2'ye çıkmıştı.
Analistler, ülkede iş gücü piyasasında geçen ay toparlanma görüldüğünü, istihdam artışının iş gücü talebindeki yavaşlamanın kötüleştiğine dair endişeleri hafifletmeye yardımcı olduğunu ifade etti.
Geçen hafta yayımlanan istihdam verileri sonrasında Fed'in 18 Aralık'ta 25 baz puan faiz indirimine gideceğine dair beklentiler güçlenirken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda, dün açıklanan tüketici enflasyonu verileri sonrasında gelecek hafta 25 baz puan faiz indirimine gitme olasılığı yüzde 95'i aştı.
Analistler, yine de fiyat artışının yavaşlamayacağı yönündeki endişelerin Fed'in gelecek dönemde atacağı politika adımlarına dair belirsizliği artırabileceğini kaydetti.
Yapışkan enflasyonun Fed'in 2025'te daha temkinli bir yaklaşım benimsemesine neden olabileceğini aktaran analistler, gelecek hafta 25 baz puanlık faiz indirimine kesin gözüyle bakıldığını ancak Fed'in yayımlayacağı projeksiyonlarda 2025 yılında daha az faiz indirimi öngörmesinin beklendiğini belirtti.
Analistler, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın uygulamayı planladığı tariflere de işaret ederek, enflasyona yönelik yukarı yönlü risklerin arttığına dikkati çekti.
"Fed'in gelecek yıl daha az faiz indirimi yapma ihtimali artıyor"Oxford Economics ABD Başekonomisti Ryan Sweet, AA muhabirine, TÜFE'nin kasım ayında fiyat baskılarının çoğunlukla motorlu taşıtlar, oteller ve uçak biletleri gibi isteğe bağlı kalemlerde olması nedeniyle ABD'deki tüketicilerin gücünü gösterdiğini söyledi.
Enflasyonun barınma gibi daha yapışkan bileşenlerinde bir miktar yumuşama gözlendiğine işaret eden Sweet, bu durumun dezenflasyonist eğilimin devam etmesi için alan olduğunu ortaya koyduğunu aktardı.
Sweet, her ne kadar yeni bir dalga endişesi olsa da enflasyonun tekrar "çirkin yüzünü" göstermeyeceğine dair çok sayıda neden olduğunu belirterek, iş gücü piyasasının kabaca dengelenmesi ve nominal ücret artışının Fed'in enflasyon hedefiyle uyumlu seyretmesinden dolayı iş gücü piyasasının enflasyonist olmadığını, ayrıca sağlam verimlilik artışının dezenflasyonist olduğunu anlattı.
Fed'in faiz kararına ilişkin beklentilerine de değinen Sweet, "Fed'in aralıkta faiz oranlarını düşürmesi ve ardından ocakta ara vermesi yönündeki tahminimize hala güveniyoruz." diye konuştu.
Sweet, Fed'in enflasyonun gelecek yılın başlarında mevsimsellik ve baz etkisi nedeniyle daha da "inişli çıkışlı" olacağını bildiğini ifade etti.
Fed'in bunu gözden geçireceğini belirten Sweet, özellikle ABD'de başkan seçilen Donald Trump yönetiminin tarifeleri düşünülenden daha erken uygulaması veya büyük ölçekli sınır dışı etme planlarını gerçekleştirmesi halinde, risklerin bankanın beklenenden daha uzun süre faiz indirimlerine ara vermesine yönelik olduğunu kaydetti.
Sweet, her iki konunun da enflasyon üzerinde bir miktar yukarı yönlü baskı yaratacağına işaret ederek, "Şu anda gelecek yıl için 25 baz puanlık 3 faiz indirimi öngörüyoruz, ancak bankanın daha az indirim yapma ihtimali artıyor." dedi.
"Tahminler muhtemelen 2025'te 3 faiz indirimine işaret edecek"ING'nin Amerika Araştırma Bölgesel Başkanı Padhraic Garvey de enflasyon verilerinin detaylarına bakıldığında barınma kaleminin biraz daha iyi göründüğünü dile getirdi.
Yukarı yönlü baskının büyük ölçüde araç fiyatlarından kaynaklandığını belirten Garvey, "Bu çerçevede hala Fed'in gelecek hafta 25 baz puanlık faiz indirimine gitmesini bekliyoruz ancak güncellenen tahminleri muhtemelen eylül ayında öngördükleri 4 faiz indirimi yerine 2025'te sadece 3 faiz indirimine işaret edecek." diye konuştu.
Garvey, enflasyon verilerine piyasaların verdiği tepkiyi "ilginç" olarak nitelendirerek, "Rakamlar genel olarak beklentilere paraleldi. Ancak piyasa bu verilere oldukça hazırlıklı görünüyordu ve aslında oldukça olumlu karşıladı. Belki de fazla olumlu." değerlendirmesinde bulundu.
"Enflasyonun düşürülmesinde ilerleme kaydedilmemesi hayal kırıklığı"American Enterprise Institute (AEI) kıdemli uzmanı Steven Kamin de "Son TÜFE verileri beklentilerle uyumlu olsa da enflasyonun düşürülmesi yönünde ilerleme kaydedilmemesini hayal kırıklığı olarak görüyorum." dedi.
Çekirdek enflasyonun kasımda da yüzde 3,3 ile aynı değeri aldığına işaret eden Kamin, bu oranın Fed'in yüzde 2'lik hedefinin oldukça üzerinde olduğunu ve son birkaç aydır bu hızda seyretmesinin endişe verici olduğunu anlattı.
Kamin, enflasyonun yüksek seyretmesinin sebebinin tam olarak bilinemediğini ancak ücret artışlarının güçlü kalmaya devam etmesinin bunun nedenlerinden olabileceğini ifade etti.
Piyasaların Fed yetkilileri tarafından yapılan birçok açıklamaya dayanarak, bankanın gelecek haftaki toplantısında faiz oranlarını tekrar düşüreceğinden oldukça emin göründüğünü belirten Kamin, şunları kaydetti:
"Ekonomi hızlı bir şekilde büyümeye devam ediyor, yüzde 4,2'lik işsizlik oranı tarihsel standartlara göre düşük ve dezenflasyona doğru ilerleme durmuş görünüyor. Bu nedenle, Fed'in önümüzdeki hafta faizleri 25 baz puan daha düşürmesini beklemekle birlikte, benim tercihim faizleri sabit tutmaları yönünde olacak."
"Fed'in 2025'te çok daha temkinli ilerlemesi muhtemel"S&P Global Ratings ABD Başekonomisti Satyam Panday da kasım ayı TÜFE raporunun, Fed'in yüzde 2 enflasyona geri dönme mücadelesinin henüz bitmediğini ortaya koyduğunu ifade etti.
Piyasaların Fed'in gelecek hafta 25 baz puanlık bir faiz indirimi daha yapmasını tamamen fiyatladığını kaydeden Panday, "Ancak enflasyondaki ilerlemenin duraksama işaretleri göstermesi ve yeni yönetimin bazı politika önerilerinin enflasyonist baskıları daha da artırma olasılığı nedeniyle Fed'in faiz indirimlerinin hızını yavaşlatması ve 2025'te çok daha temkinli ilerlemesi muhtemel." dedi.
Panday, Fed'in aralıkta bir faiz indiriminden sonra yeniden değerlendirmek üzere faiz indirimlerine ara verebileceğini söyledi.
Muhabir: Sevgi Ceren Gökkoyun,Dilara Zengin Okay