Zimbabveli seyyar satıcılar, ikinci el kıyafetlerden her gün yüzlerce dolar kazanıyor

HARARE - Afrika'nın güneyinde yer alan ve bugünlerde ekonomik kriz ve hiperenflasyonla boğuşan Zimbabve'de krizden etkilenmeyen ve giderek büyüyen işlerin başında ikinci el kıyafet satışı geliyor.

Dünyanın farklı yerlerinde kullanıldıktan sonra atılan ve alım gücünün düşük olduğu Zimbabve ve benzeri ülkelere gönderilen kıyafetler, pazardaki yüksek talep nedeniyle çok hızlı tükeniyor.

Başkent Harare'de seyyar satıcıların toplandığı caddelere yayılan ve "iki tanesi bir dolar" diye bağıran ikinci el kıyafet satıcıları, cep yakan mağaza fiyatlarından kaçan yediden yetmişe herkesin bu tezgahların önünde toplanmasına neden oluyor.

Seyyar satıcılar, öğretmen veya doktorların aylık maaşını bazen tek bir günde çıkarabiliyor.

Ülkedeki enflasyon nedeniyle yerel para birimi Zimbabve dolarını kabul etmeyen ve ABD dolarıyla çalışan bu satıcılar için "yürüyen döviz bürosu" benzetmesi bile yapılıyor.

Seyyar satıcılık işini büyüten 41 yaşındaki Madeline Chihota da sahip olduğu pazar tezgahlarıyla büyük bir işverene dönüşmüş durumda.

İşine ilişkin detayları AA muhabirine anlatan Chihota, "Sadece merkezi iş bölgesinde 8 pazar tezgahım var, diğerlerinin çoğu Mbare gibi şehrin dışındaki yerlerde. Eğer işler iyi giderse günde yaklaşık 600 dolarlık satış yapabiliyorum." diye konuştu.

İlginin nedeninin halkın yeni kıyafetler almaya güç yetirememesi olduğunu söyleyen Chihota, "Biz zorluk çeken kitleler için alternatif mağazalar olduk. 100 dolara alınan bir balya kıyafetten bin dolarlık geri dönüş alabiliyoruz. Bu da karın vazgeçilemeyecek kadar büyük olduğunu gösteriyor." diye konuştu.

AA muhabiri, başkent Harare'de yaptığı pazar araştırmasında neredeyse her çeşit ürünün bu tezgahlarda pazarlığa açık şekilde satıldığını gözlemledi. Yüksek karlarla satılan bu giysileri daha da ucuza almak için ise pazarlık yapmak şart.

Ülkede ekonomik krizin boyutunu en iyi gösteren durum ise bazı Zimbabvelilerin iki tanesi bir dolara satılan bu kıyafetleri bile alamayacak durumda olması.

Ortalama bir öğretmen maaşının 88 dolar olduğu ülkede bazı memurlar için tezgahlardan alışveriş yapmak bile lüks olabiliyor.

Öğretmen Robson Chere, ikinci el tezgahların bile kendileri için bir lüks olduğunu söyleyerek, "Yeni kıyafetler almak için mağazalarda dolaşmak sadece zenginlere has bir durum haline geldi." ifadesini kullandı.

Sokakta kızları için ikinci el kıyafet alan 42 yaşındaki Sandra Shumba da "Yeni giysiler için param yok ve gerçekten yapacak başka hiçbir şeyim de yok. Kızlarım için seyyar tezgahlardan çamaşır bakıyorum." diye konuştu.

İkinci el kıyafetlere olan ilgi bazı mağaza sahiplerini ise farklı yollara itiyor. Zimbabve ve Mozambik arasındaki sınır kasabası Mutare'deki dükkan sahibi Denis Mavenzenge, piyasadan topladığı kaliteli ikinci el kıyafetleri stokluyor.

Mavenzenge, "Çalışanlarım ikinci el balyalardan seçtikleri kıyafetleri yıkayıp ütüledikten sonra dükkanda paketliyorlar. Sonrasında daha yüksek fiyatlara mağazada satıyoruz." şeklinde konuştu.

Geçen yıl enflasyonun yüzde 300'lere dayandığı ülkede işsizlik katlanarak büyüyor ancak krizi fırsata çeviren iş adamları, denize kıyısı olmayan ve komşu Mozambik gibi ülkelerden getirilen bu kıyafetlerle, binlerce kişiye iş sağlıyor.